View source for Duchesne, Jules Charles Gérard Léon (1911-1984)

<div style="text-align:right;">[https://www.bestor.be/wiki/index.php/Duchesne,_Jules_Charles_G%c3%a9rard_L%c3%a9on_(1911-1984) FR]</div>
[[category:Wetenschappers]][[category:Geboorte 1901-1925]] [[category:Professoren]][[category:Scheikundigen]][[category:Natuurkundigen]] [[category:Leden ARB]][[category:Professor aan de ULg]] [[category:Biochemici]] [[category:Moleculaire Biologen]][[category: Wetenschapsfilosofie]]

Scheikundige gespecialiseerd in de moleculaire spectroscopie, geboren te Seraing op 1 december 1911 en overleden te Luik op 22 oktober 1984.

<br/>
===Biografie===
Jules Duchesne werd geboren te Seraing op 1 december 1911. Hij volgde Grieks-Latijn aan het Atheneum van Seraing. De familie Duchesne vestigde zich in Luik wanneer Jules Duchesne ging studeren aan de [[Universiteit van Luik]]. In 1937 behaalde hij aan de [[Universiteit van Luik]] zijn licentiaat in de natuurwetenschappen, sectie scheikunde. Op dat moment had hij al 6 publicaties over infrarode spectroscopie van individuele moleculen op zijn naam staan. Hij vervolledigde zijn dienstplicht in 1938 en werd onmiddellijk nadien aspirant-onderzoeker aan het [[Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek|NFWO]]. Hij vertrok naar Londen naar het Imperial College om de lessen te volgen van William Penney. Na drie maanden werd hij opnieuw onder de wapenen geroepen en nam deel aan de 18-daagse veldtocht.<ref> Jaumotte, André L., [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFNouvelleBiographieNational2110.pdf#page=123 "Jules Duchesne"], In: ''Nouvelle Biographie Nationale'', vol.8, p. 119.</ref> Hij slaagde erin om aan het krijgsgevangenschap te ontsnappen. In 1941 promoveerde hij tot doctor in de wetenschappen, groep scheikunde.<ref> Jaumotte, André L., [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFNouvelleBiographieNational2110.pdf#page=123 "Jules Duchesne"], In: ''Nouvelle Biographie Nationale'', vol.8, p. 120.</ref> Hij werd in hetzelfde jaar ook aangesteld als navorser aan het NFWO. In 1943 werd hij aan het [[Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek|NFWO]] bevoegd verklaard navorser.<ref> [http://www.francquifoundation.be/nl/Rapport%20Jury%20Duchesne_nl.htm  "CV Jules Duchesnes voor de Francqui-prijs"], geconsulteerd op 30/03/2011 om 10u30.</ref><br/>
Op 25 mei 1944 behaalde hij zijn aggregaat voor het hoger onderwijs. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij lid van het verzet. Hij werd zwaargewond gevangen genomen. Na de oorlog ontving hij het Croix belge du Prisonnier politique.<ref> Jaumotte, André L., [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFNouvelleBiographieNational2110.pdf#page=123 "Jules Duchesne"], In: ''Nouvelle Biographie Nationale'', vol.8, p. 120.</ref> In 1951 ontving hij de verzetsmedaille en in 1952 het Oorlogskruis met bronzen leeuw.<ref> Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 102.</ref><br/>
Hij was van 1945 tot 1946 assistent aan de [[Universiteit van Luik]]. In 1946 werd hij docent aan de Universiteit van Luik. Aan het NFWO was hij van 1945 tot 1951 geassocieerd onderzoeker.<ref> Jaumotte, André L., [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFNouvelleBiographieNational2110.pdf#page=123 "Jules Duchesne"], In: ''Nouvelle Biographie Nationale'', vol. 8, p. 120.</ref> Hij werd aan de [[Universiteit van Luik]] ook titularis van de leerstoel structuur van de materie en hoofd van het Laboratorium voor Atoom- en moleculefysica. In 1953 werd hij directeur van het Laboratorium voor Spectroskopie van de Radiofrekwenties. In 1959 werd hij gewoon hoogleraar aan de [[Universiteit van Luik]].<ref> [http://www.francquifoundation.be/nl/Rapport%20Jury%20Duchesne_nl.htm  "CV Jules Duchesnes voor de Francqui-prijs"], geconsulteerd op 30/03/2011 om 10u30.</ref> 
Hij was van 1971 tot 1979 lid van de Administratieve Raad van de Universiteit van Luik.<ref> Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 99.</ref> <br/>
In 1982 werd hij toegelaten tot het emeritaat.<ref> Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 100.</ref><br/>
Hij werd op 8 december 1956 corresponderend lid van de [[Académie royale des sciences des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique - Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten|Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique ]], effectief lid op 11 december 1965, in 1970 vice-voorzitter van de Klasse Wetenschappen en in 1971 voorzitter van de Klasse Wetenschappen. Daarnaast was hij binnen de Academie ook lid van de Administratieve Commissie.<ref> Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 101.</ref> Hij werd in 1964 stichtend voorzitter van het [[Nationaal Comité voor Biofysica]]. In 1975 werd hij verkozen tot lid van het [[Nationaal Comité voor Logica, geschiedenis en filosofie der wetenschappen]]. <br/>
Vanaf 1947 was hij lid van de [[Société royale des Sciences de Liège]]. Hij was van 1975 tot 1980 vice-voorzitter van de Commissie Natuurkunde aan het NFWO.<ref> Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 105-106.</ref> In het buitenland was hij : erelid van de Accademia Teatina per la Scienze (Chieti-Italië), erelid van de Akademie der Abruzzen voor Wetenschappen en Kunsten van de Italiaanse Republiek, lid van de Accademia Tiberina en lid van de Raad van Beheer van de "Société de Chimie-Physique de France".<ref> [http://www.francquifoundation.be/nl/Rapport%20Jury%20Duchesne_nl.htm  "CV Jules Duchesnes voor de Francqui-prijs"], geconsulteerd op 30/03/2011 om 10u30.</ref> <br/>
Hij won ook verschillende prijzen: de [[Jan Stasprijs]], de [[Agathon De Potterprijs]] en de [[Adolphe Wetrems-prijs]]. Hij werd ook twee keer [[laureaat ARB]]. <br/>
Hij was van 1947 tot 1948 titularis van de [[Francqui-leerstoel]] aan de ULB. Hij won op 23 juni 1961 de [[Francqui-prijs]]. Door de Francqui-stichting werd er ook een gouden medaille aan Duchesne toegekend.<ref> Jaumotte, André L., [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFNouvelleBiographieNational2110.pdf#page=123 "Jules Duchesne"], In: ''Nouvelle Biographie Nationale'', vol.8, p. 120.</ref> In 1970 won hij de NFWO-medaille.<ref> Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 103.</ref>    <br/>
Hij ontving eredoctoraten van de Universiteiten van Nice (1973), Poitiers (1974) en van het Institut de Physique de l’Université Libre Internationale G.Galilei (Pescara, Italië) (1980).<ref> Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 100.</ref><br/>
Hij werd in 1967 Commandeur in de Leopoldsorde. In 1973 werd hij Grootofficier in de [[Kroonorde]]en in 1982 in de Leopoldsorde.<ref> Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p.102.</ref> <br/>
Hij overleed te Luik op 22 oktober 1984.<br/>
<br/>

===Werken===
Hij bestudeerde de dynamische gedragingen van moleculen en duidde de rol aan van moleculaire trillingen op het niveau van de chemische reactie. Dit onderzoek resulteerde in 1950 tot de publicatie van ''La théorie de la photo-activation infra-rouge''.<br/>
Hij deed ook onderzoek naar de eigenschappen van de vaste stof (aggregatietoestand).<ref> Jaumotte, André L., [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFNouvelleBiographieNational2110.pdf#page=123 "Jules Duchesne"], In: ''Nouvelle Biographie Nationale'', vol. 8, p. 120.</ref><br/>
In 1955 ontdekte hij de piëzo-elektrische eigenschappen van DNA. Tijdens observaties onderscheidde hij in 1960 het halfgeleider-karakter van nucleïnezuren.<ref> Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 90.</ref>   <br/>
Hij boog zich vanaf 1957 over de eigenschappen van stikstofdioxide. Hij presenteerde hierover aan de Academie de publicatie: ''La molecule de N2O4 et un nouveau type de liaison chimique’''.<ref> Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 83.</ref>  <br/> 
In 1964 werden te Luik de vrije radicalen ontdekt in meteorieten. Duchesne was een erkend specialist van koolstofhoudende gesteenten. Hij werd dan ook door NASA uitgekozen om de maanmonsters van de ruimtemissies van Apollo 11 en 12 te bestuderen.<ref> Jaumotte, André L., [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFNouvelleBiographieNational2110.pdf#page=123 "Jules Duchesne"], In: ''Nouvelle Biographie Nationale'', vol. 8, p. 120.</ref><br/>
Vanaf 1975 bleef hij publicaties schrijven over atomaire fysica en moleculaire biofysica, maar met een uitbreiding naar medische onderwerpen. <br/>
<br/>
'''Filosofische werken'''<br/>
Hij schreef ook het werk: ''Science et espérance'' waarin hij reflecteerde over de universaliteit van de wetten van de natuur.<ref> Jaumotte, André L., [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFNouvelleBiographieNational2110.pdf#page=123 "Jules Duchesne"], In: ''Nouvelle Biographie Nationale'', vol. 8, p. 121.</ref> <br/>
<br/>

===Publicaties===
* Lijst met publicaties in: Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 107-147. <br/>
<br/>
===Bibliografie===
* Bruylants, Albert, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/DUCHESNEJulesARB_198728547.pdf "Jules Duchesne"], In: ''Annuaire ARB'', jaargang 1987, p. 79-107. 
* Jaumotte, André L., [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFNouvelleBiographieNational2110.pdf#page=123 "Jules Duchesne"], In: ''Nouvelle Biographie Nationale'', vol.8, p. 119-121.<br/>
<br/>
===Nota’s===
<references/>