Difference between revisions of "Template:Notitie van de maand"

From Bestor_NL
Jump to: navigation, search
m
Line 1: Line 1:
<br/>[[file:verfaillie catherine.jpg|150px|left]]Op 8 maart laatstleden vond opnieuw de '''Internationale Dag van de Vrouw''' plaats. Verschillende organisaties in ons land vragen dan aandacht voor thema's als economische zelfstandigheid en gelijkheid op de werkvloer. Ook in het wetenschapsmilieu zijn vrouwen vandaag ondervertegenwoordigd. Bekende vrouwelijke wetenschappers zijn er wel – zoals Catherine Verfaillie (foto), Christine van Broeckhoven en Marleen Temmerman – maar ze zijn op een hand te tellen.  
+
<br/>[[file:Georges lemaitre.png|150px|left|thumb|Lemaître met Albert Einstein. Bron: Kragh, Helen, [http://www.dbnl.org/tekst/hall014gesc02_01/hall014gesc02_01_0037.php "Georges Lemaître, een boegbeeld van de kosmologie"].]]
 +
Op 25 juli wordt de vijfde ESA-cargosatelliet vanuit Kourou in Frans-Guyana gelanceerd naar het International Space Station. Na eerdere satellieten met namen als Einstein, Kepler en Jules Verne,  gaat deze de lucht in onder de naam Georges Lemaître. 'Door ATV 5 te noemen naar Georges Lemaître eren we een Belgische onderzoeker van wereldklasse, die cruciaal is geweest voor onze kennis van de oorsprong van het heelal', aldus ESA-directeur-generaal Jean-Jacques Dordain.  
  
 +
<br/>En wie mag deze Belg van wereldformaat wel wezen? Georges Lemaître lijkt bij het grote publiek onbekend en onbemind. Nochtans is hij de vader van de big bang theorie! Bovendien was hij de eerste die in 1927 de stelling poneerde dat ons heelal uitdijt. De weinige astronomen die Lemaîtres geschrift lazen, waren ''not impressed''. Het heelal was statisch, en geen wilde theorie die dat zou veranderen… 'Abominabel!', klonk het zelfs uit de mond van Einstein. Pas in 1930 kwam de ommekeer, nadat  Edwin Hubbles waarnemingen de uitdijing van het heelal zwart op wit bewezen. De eenvoudige priester-hoogleraar van Leuven werd op slag een wetenschappelijke beroemdheid. Verschillende oorzaken leidden ertoe dat Lemaîtres cruciale bijdrage aan de omwenteling in de kosmologische wetenschappen toch ondergesneeuwd raakte. Zo liet de geschiedschrijving Hubble met een groot aandeel van de eer lopen. Maar het is vooral in eigen land, dat Lemaître na zijn dood stiefmoederlijk werd behandeld.
  
<br/>Deze score kan dan wel teleurstellend lijken, echter, als tussenstand van een historische inhaalstrijd is zij nog niet zo slecht. Eeuwenlang waren er namelijk helemaal geen vrouwen in de wereld van de wetenschap toegelaten. Dames werden ongeschikt geacht om microscoop, proefbuis of astrolabium te hanteren. Maar in de laatste anderhalve eeuw sloegen vrouwelijke bollebozen bressen in die ''all male'' wereld van de beroepswetenschap en liepen zij heel wat achterstand in.  
+
<br/>Maar verandering is op til! Ter gelegenheid van de lancering van het ruimteprojectiel organiseerden de  Katholieke Universiteit van Leuven en de Université Catholique de Louvain op 7 mei laatstleden een colloquium over moderne kosmologie, met ruime aandacht voor Lemaître en lieten ze een gedenkplaat in de muur van het Premonstreitcollege verankeren. De Université Catholique de Louvain en Belspo plannen van 19 juni tot november bovendien een hele reeks van evenementen, waaronder tentoonstellingen en conferenties. Zie hier het [http://www.uclouvain.be/467468.html volledige programma].  
  
<br/>
+
<br/>In afwachting kom je op Bestor alvast meer te weten over wie die Belgische vader van de Big Bang nu precies was. <div style="text-align:right;">[[Lemaître, Georges Henri Joseph Édouard (1894-1966)|<font color="2F4F4F">''| Naar de notitie over Georges Lemaître (1894-1966)''</font>]]</div>
[[file:durand helene.jpg|160px|left|Bron: Diagre, Denis,[http://www.br.fgov.be/PUBLIC/GENERAL/HISTORY/durandhelene.php "Biografie Hélène Durand"], in de ''Gallery of botanists'' op de website van de Nationale Plantentuin]]Dat het soms hard knokken was om een plekje te veroveren, toont het verhaal van de botaniste en tekenaar [[Durand, Hélène (1883-1934)|Hélène Durand]] (foto) aan. Durand werkte jarenlang in opdracht van onder meer de [[Nationale plantentuin van België – Jardin botanique national de Belgique|Rijksplantentuin]], het [[Koninklijk Belgisch instituut voor natuurwetenschappen - Institut royal des sciences naturelles de Belgique|Natuurkundig museum]] en het [[Koninklijk Museum voor Midden-Afrika-Musée royal de l'Afrique centrale|Congomuseum]], maar werd door het ministerie van Landbouw niet of nauwelijks voor haar werk verloond. Pas in 1912 werd ze ten slotte als betaald medewerker in de staf van de [[Nationale plantentuin van België – Jardin botanique national de Belgique|Rijksplantentuin]] opgenomen, na decennialang vrijwillige arbeid. Ze was er de eerste officiële vrouwelijke werkneemster. Ook dan bleef haar loon karig. Ze stierf in relatieve armoe.
 
 
 
<br/>Durand was een levenslange vrijgezel, en had het daarom des te moeilijk.  Andere vrouw-wetenschappers wiens echtgenoot ook geleerde was, zoals [[Bommer (Destrée), Elise Caroline (1832-1910)|Elise Bommer]] en [[Rousseau (Hannon), Mariette (1850-1926)|Mariette Rousseau]], hadden het wellicht wat makkelijker om binnen te dringen in de wetenschapswereld, hoewel ook hun erkenning nooit echt kwam.
 
 
 
<br/>Lees meer over deze vrouwelijke wetenschapspioniers op Bestor! <div style="text-align:right;">[[:Category:Vrouwelijke wetenschappers|<font color="2F4F4F">''| Naar de category Vrouwelijke Wetenschappers''</font>]]</div>
 

Revision as of 14:56, 2 June 2014


Lemaître met Albert Einstein. Bron: Kragh, Helen, "Georges Lemaître, een boegbeeld van de kosmologie".

Op 25 juli wordt de vijfde ESA-cargosatelliet vanuit Kourou in Frans-Guyana gelanceerd naar het International Space Station. Na eerdere satellieten met namen als Einstein, Kepler en Jules Verne, gaat deze de lucht in onder de naam Georges Lemaître. 'Door ATV 5 te noemen naar Georges Lemaître eren we een Belgische onderzoeker van wereldklasse, die cruciaal is geweest voor onze kennis van de oorsprong van het heelal', aldus ESA-directeur-generaal Jean-Jacques Dordain.


En wie mag deze Belg van wereldformaat wel wezen? Georges Lemaître lijkt bij het grote publiek onbekend en onbemind. Nochtans is hij de vader van de big bang theorie! Bovendien was hij de eerste die in 1927 de stelling poneerde dat ons heelal uitdijt. De weinige astronomen die Lemaîtres geschrift lazen, waren not impressed. Het heelal was statisch, en geen wilde theorie die dat zou veranderen… 'Abominabel!', klonk het zelfs uit de mond van Einstein. Pas in 1930 kwam de ommekeer, nadat Edwin Hubbles waarnemingen de uitdijing van het heelal zwart op wit bewezen. De eenvoudige priester-hoogleraar van Leuven werd op slag een wetenschappelijke beroemdheid. Verschillende oorzaken leidden ertoe dat Lemaîtres cruciale bijdrage aan de omwenteling in de kosmologische wetenschappen toch ondergesneeuwd raakte. Zo liet de geschiedschrijving Hubble met een groot aandeel van de eer lopen. Maar het is vooral in eigen land, dat Lemaître na zijn dood stiefmoederlijk werd behandeld.


Maar verandering is op til! Ter gelegenheid van de lancering van het ruimteprojectiel organiseerden de Katholieke Universiteit van Leuven en de Université Catholique de Louvain op 7 mei laatstleden een colloquium over moderne kosmologie, met ruime aandacht voor Lemaître en lieten ze een gedenkplaat in de muur van het Premonstreitcollege verankeren. De Université Catholique de Louvain en Belspo plannen van 19 juni tot november bovendien een hele reeks van evenementen, waaronder tentoonstellingen en conferenties. Zie hier het volledige programma.


In afwachting kom je op Bestor alvast meer te weten over wie die Belgische vader van de Big Bang nu precies was.