Difference between revisions of "Crismer, Léon Maurice (1858-1944)"
m |
m |
||
| Line 4: | Line 4: | ||
<br/> | <br/> | ||
===Biografie=== | ===Biografie=== | ||
| − | Léon Crismer werd geboren te Stavelot op 23 oktober 1858. Hij deed zijn humaniora aan het College van Saint-Remacle in zijn geboortestad. In 1876 schreef hij zich in aan de [[Universiteit van Luik]] voor de opleiding farmacie.<ref> Timmermans, Jean, [http:// | + | Léon Crismer werd geboren te Stavelot op 23 oktober 1858. Hij deed zijn humaniora aan het College van Saint-Remacle in zijn geboortestad. In 1876 schreef hij zich in aan de [[Universiteit van Luik]] voor de opleiding farmacie.<ref> Timmermans, Jean, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2090.pdf#page=121 "Leon Maurice Crismer"], in: ''Biographie Nationale'', vol. 31, kol. 236.</ref> In 1879 had hij zijn studies in de farmacie te Luik beëindigd en werd laureaat van een reisbeurs en vervolmaakte hij zich achtereenvolgens van 1879 tot 1883 bij Felix Hoppe Seyler (1825-1895) in Straatsburg, bij [[Kekulé, August (1829-1896)|Kekulé, August]] in Bonn en tenslotte bij Ostwald in Leipzig.<br/> |
In 1882 werd hij als assistent benoemd aan de [[Universiteit van Luik]] bij Lucien-Louis De Koninck voor de analytische scheikunde, bij [[Gilkinet, Charles-Alfred (1845-1926)| Charles-Alfred Gilkinet]] voor de farmaceutische scheikunde en bij Théodore Chandelon (1851-1921) voor de toxicologie.<ref> Deelstra, Hendrik, [http://www.dbnl.org/tekst/hall014gesc02_01/hall014gesc02_01_0016.php "De scheikunde aan de universiteiten en hogescholen"], in: {{Halleux 1}}, p.177.</ref><br/> | In 1882 werd hij als assistent benoemd aan de [[Universiteit van Luik]] bij Lucien-Louis De Koninck voor de analytische scheikunde, bij [[Gilkinet, Charles-Alfred (1845-1926)| Charles-Alfred Gilkinet]] voor de farmaceutische scheikunde en bij Théodore Chandelon (1851-1921) voor de toxicologie.<ref> Deelstra, Hendrik, [http://www.dbnl.org/tekst/hall014gesc02_01/hall014gesc02_01_0016.php "De scheikunde aan de universiteiten en hogescholen"], in: {{Halleux 1}}, p.177.</ref><br/> | ||
's Avonds was hij zaakvoerder van de universiteitsapotheek Peters-Vaust.<ref> Balduck, Paul, [http://historiek.kvcv.be/Artikelen/Gallerij/Crismer%20Leon%20NL.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Galerij van de Belgische Scheikundigen'', KVCV sectie historiek, p. 1.</ref><br/> | 's Avonds was hij zaakvoerder van de universiteitsapotheek Peters-Vaust.<ref> Balduck, Paul, [http://historiek.kvcv.be/Artikelen/Gallerij/Crismer%20Leon%20NL.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Galerij van de Belgische Scheikundigen'', KVCV sectie historiek, p. 1.</ref><br/> | ||
In juli 1893 werd hij benoemd aan de [[Koninklijke Militaire School]] voor de algemene scheikunde. Hij was de eerste die in de cursus algemene scheikundige begrippen introduceerde over de kinetische gastheorie, de osmotische druk, de eigenschappen van elektrolyten, reactiekinetiek... <ref> Deelstra, Hendrik, [http://www.dbnl.org/tekst/hall014gesc02_01/hall014gesc02_01_0016.php "De scheikunde aan de universiteiten en hogescholen"], in: {{Halleux 1}}, p.177.</ref> <br/> | In juli 1893 werd hij benoemd aan de [[Koninklijke Militaire School]] voor de algemene scheikunde. Hij was de eerste die in de cursus algemene scheikundige begrippen introduceerde over de kinetische gastheorie, de osmotische druk, de eigenschappen van elektrolyten, reactiekinetiek... <ref> Deelstra, Hendrik, [http://www.dbnl.org/tekst/hall014gesc02_01/hall014gesc02_01_0016.php "De scheikunde aan de universiteiten en hogescholen"], in: {{Halleux 1}}, p.177.</ref> <br/> | ||
Gedurende anderhalf jaar (1904-1905) kan hij ook les geven aan de kandidaat- en doctoraatsstudenten aan de [[ULB]]. De Minister van Landsverdediging verbood echter deze cumuls en vanaf dan doceerde hij enkel nog aan de Koninklijke Militaire School.<ref> Balduck, Paul, [http://historiek.kvcv.be/Artikelen/Gallerij/Crismer%20Leon%20NL.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Galerij van de Belgische Scheikundigen'', KVCV sectie historiek, p. 3.</ref><br/> | Gedurende anderhalf jaar (1904-1905) kan hij ook les geven aan de kandidaat- en doctoraatsstudenten aan de [[ULB]]. De Minister van Landsverdediging verbood echter deze cumuls en vanaf dan doceerde hij enkel nog aan de Koninklijke Militaire School.<ref> Balduck, Paul, [http://historiek.kvcv.be/Artikelen/Gallerij/Crismer%20Leon%20NL.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Galerij van de Belgische Scheikundigen'', KVCV sectie historiek, p. 3.</ref><br/> | ||
| − | Drie weken na de Duitse inval in België werd de Koninklijke Militaire School door de bezetter gesloten. Crismer zijn laboratorium ook.<ref>Timmermans, Jean, [http:// | + | Drie weken na de Duitse inval in België werd de Koninklijke Militaire School door de bezetter gesloten. Crismer zijn laboratorium ook.<ref>Timmermans, Jean, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/CRISMERLeonARB_19538446.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Annuaire ARB'', jaargang 1953, p. 229.</ref> Hij meldde zich aan als vrijwilliger en werd aangesteld als boswachter van het Zoniënwoud. Hij wilde zich echter ten dienste stellen van de Belgische regering in Le Havre. Na twee mislukte pogingen, slaagde hij erin om de grens met Nederland over te steken.<ref> Balduck, Paul, [http://historiek.kvcv.be/Artikelen/Gallerij/Crismer%20Leon%20NL.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Galerij van de Belgische Scheikundigen'', KVCV sectie historiek, p. 3.</ref> In november 1915 was hij aan de Sorbonne in Parijs. Hier werd hij door de Belgische regering aangeduid als directeur van het laboratorium van het Belgische leger. Aan dit laboratorium werkte hij samen met [[Timmermans, Jean Émile Charles (1882-1971) | Jean Émile Charles Timmermans]].<ref>Timmermans, Jean, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/CRISMERLeonARB_19538446.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Annuaire ARB'', jaargang 1953, p. 229.</ref> In 1919 keerde hij terug naar België. Omdat zijn laboratorium aan de Koninklijke Militaire School was leeggeroofd door de Duitse bezetter, moest hij deze opnieuw inrichten. Hij ontwikkelde hiervoor een reeks nieuwe instrumenten.<ref>Timmermans, Jean, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/CRISMERLeonARB_19538446.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Annuaire ARB'', jaargang 1953, p. 230.</ref><br/> |
Tijdens de conferentie van de Internationale Chemische Unie (Rome) in 1921 legde hij een rapport voor om een centrum op te richten voor de studie van zuivere stoffen. Hieruit is het Internationale Bureau voor Standaarden ontstaan.<br/> | Tijdens de conferentie van de Internationale Chemische Unie (Rome) in 1921 legde hij een rapport voor om een centrum op te richten voor de studie van zuivere stoffen. Hieruit is het Internationale Bureau voor Standaarden ontstaan.<br/> | ||
Hij werd op 1 juni 1912 benoemd tot corresponderend lid van de [[Académie royale des sciences des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique - Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten|Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique ]], effectief lid op 15 december 1920 en voorzitter van de Klasse Wetenschappen in 1933. <br/> | Hij werd op 1 juni 1912 benoemd tot corresponderend lid van de [[Académie royale des sciences des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique - Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten|Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique ]], effectief lid op 15 december 1920 en voorzitter van de Klasse Wetenschappen in 1933. <br/> | ||
In 1886 werd hij lid van de ''Société médicochirurgicale de Liège'' en publiceerde meerdere artikelen in het ledenblad "Annales". Hij was in 1888 een van de medeoprichters van de "Gazette médicale de Liège".<ref> Balduck, Paul, [http://historiek.kvcv.be/Artikelen/Gallerij/Crismer%20Leon%20NL.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Galerij van de Belgische Scheikundigen'', KVCV sectie historiek, p. 1.</ref><br/> | In 1886 werd hij lid van de ''Société médicochirurgicale de Liège'' en publiceerde meerdere artikelen in het ledenblad "Annales". Hij was in 1888 een van de medeoprichters van de "Gazette médicale de Liège".<ref> Balduck, Paul, [http://historiek.kvcv.be/Artikelen/Gallerij/Crismer%20Leon%20NL.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Galerij van de Belgische Scheikundigen'', KVCV sectie historiek, p. 1.</ref><br/> | ||
| − | In 1905 werd er onder impuls van Crismer | + | In 1905 werd er onder impuls van Crismer beslist om de ''Association belge des chimistes'' om te vormen in de [[Koninklijke Vlaamse Chemische Vereniging|Société Chimique de Belgique]]. Hij schreef ook in het "Bulletin" van dit genootschap.<ref> Timmermans, Jean, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2090.pdf#page=121 "Leon Maurice Crismer"], in: ''Biographie Nationale'', vol. 31, kol. 238.</ref> Hij was ook erelid van de Société de chimie industrielle de France.<ref> Timmermans, Jean, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2090.pdf#page=121 "Leon Maurice Crismer"], in: ''Biographie Nationale'', vol. 31, kol. 240.</ref><br/> |
Hij overleed in zijn geboortestad op 25 juni 1944. <br/> | Hij overleed in zijn geboortestad op 25 juni 1944. <br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| Line 24: | Line 24: | ||
<br/> | <br/> | ||
'''Wetenschapsgeschiedenis'''<br/> | '''Wetenschapsgeschiedenis'''<br/> | ||
| − | Hij schreef ook | + | Hij schreef ook biografieën: ''Walthère Spring'' (1912) en '' La loi de Berthollet'' (1922).<ref> Balduck, Paul, [http://historiek.kvcv.be/Artikelen/Gallerij/Crismer%20Leon%20NL.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Galerij van de Belgische Scheikundigen'', KVCV sectie historiek, p. 2.</ref><br/> |
<br/> | <br/> | ||
===Publicaties=== | ===Publicaties=== | ||
| − | * Lijst met publicaties in: Timmermans, Jean, [http:// | + | * Lijst met publicaties in: Timmermans, Jean, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/CRISMERLeonARB_19538446.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Annuaire ARB'', jaargang 1953, p. 241-246.<br/> |
<br/> | <br/> | ||
===Bibliografie=== | ===Bibliografie=== | ||
* Balduck, Paul, [http://historiek.kvcv.be/Artikelen/Gallerij/Crismer%20Leon%20NL.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Galerij van de Belgische Scheikundigen'', KVCV sectie historiek, p. 1-3. | * Balduck, Paul, [http://historiek.kvcv.be/Artikelen/Gallerij/Crismer%20Leon%20NL.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Galerij van de Belgische Scheikundigen'', KVCV sectie historiek, p. 1-3. | ||
| − | * Timmermans, Jean, [http:// | + | * Timmermans, Jean, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/CRISMERLeonARB_19538446.pdf "Leon Maurice Crismer"], in: ''Annuaire ARB'', jaargang 1953, p. 197-240. <br/> |
| − | * Timmermans, Jean, [http:// | + | * Timmermans, Jean, [http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2090.pdf#page=121 "Leon Maurice Crismer"], in: ''Biographie Nationale'', vol. 31, kol. 236-240. <br/> |
<br/> | <br/> | ||
===Nota’s=== | ===Nota’s=== | ||
<references/> | <references/> | ||
Latest revision as of 15:01, 6 August 2021
Scheikundige en professor aan de Koninklijke Militaire School, geboren te Stavelot op 23 oktober 1858 en overleden in dezelfde stad op 25 juni 1944.
Biografie
Léon Crismer werd geboren te Stavelot op 23 oktober 1858. Hij deed zijn humaniora aan het College van Saint-Remacle in zijn geboortestad. In 1876 schreef hij zich in aan de Universiteit van Luik voor de opleiding farmacie.[1] In 1879 had hij zijn studies in de farmacie te Luik beëindigd en werd laureaat van een reisbeurs en vervolmaakte hij zich achtereenvolgens van 1879 tot 1883 bij Felix Hoppe Seyler (1825-1895) in Straatsburg, bij Kekulé, August in Bonn en tenslotte bij Ostwald in Leipzig.
In 1882 werd hij als assistent benoemd aan de Universiteit van Luik bij Lucien-Louis De Koninck voor de analytische scheikunde, bij Charles-Alfred Gilkinet voor de farmaceutische scheikunde en bij Théodore Chandelon (1851-1921) voor de toxicologie.[2]
's Avonds was hij zaakvoerder van de universiteitsapotheek Peters-Vaust.[3]
In juli 1893 werd hij benoemd aan de Koninklijke Militaire School voor de algemene scheikunde. Hij was de eerste die in de cursus algemene scheikundige begrippen introduceerde over de kinetische gastheorie, de osmotische druk, de eigenschappen van elektrolyten, reactiekinetiek... [4]
Gedurende anderhalf jaar (1904-1905) kan hij ook les geven aan de kandidaat- en doctoraatsstudenten aan de ULB. De Minister van Landsverdediging verbood echter deze cumuls en vanaf dan doceerde hij enkel nog aan de Koninklijke Militaire School.[5]
Drie weken na de Duitse inval in België werd de Koninklijke Militaire School door de bezetter gesloten. Crismer zijn laboratorium ook.[6] Hij meldde zich aan als vrijwilliger en werd aangesteld als boswachter van het Zoniënwoud. Hij wilde zich echter ten dienste stellen van de Belgische regering in Le Havre. Na twee mislukte pogingen, slaagde hij erin om de grens met Nederland over te steken.[7] In november 1915 was hij aan de Sorbonne in Parijs. Hier werd hij door de Belgische regering aangeduid als directeur van het laboratorium van het Belgische leger. Aan dit laboratorium werkte hij samen met Jean Émile Charles Timmermans.[8] In 1919 keerde hij terug naar België. Omdat zijn laboratorium aan de Koninklijke Militaire School was leeggeroofd door de Duitse bezetter, moest hij deze opnieuw inrichten. Hij ontwikkelde hiervoor een reeks nieuwe instrumenten.[9]
Tijdens de conferentie van de Internationale Chemische Unie (Rome) in 1921 legde hij een rapport voor om een centrum op te richten voor de studie van zuivere stoffen. Hieruit is het Internationale Bureau voor Standaarden ontstaan.
Hij werd op 1 juni 1912 benoemd tot corresponderend lid van de Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique , effectief lid op 15 december 1920 en voorzitter van de Klasse Wetenschappen in 1933.
In 1886 werd hij lid van de Société médicochirurgicale de Liège en publiceerde meerdere artikelen in het ledenblad "Annales". Hij was in 1888 een van de medeoprichters van de "Gazette médicale de Liège".[10]
In 1905 werd er onder impuls van Crismer beslist om de Association belge des chimistes om te vormen in de Société Chimique de Belgique. Hij schreef ook in het "Bulletin" van dit genootschap.[11] Hij was ook erelid van de Société de chimie industrielle de France.[12]
Hij overleed in zijn geboortestad op 25 juni 1944.
Werken
Na een eerste belangrijke studie over de reactie van Perkin (1882), publiceerde hij verschillende onderzoekingen over volumetrische technieken en andere analytische onderwerpen. Vanaf 1890 begon Crismer zich te interesseren voor de fysico-chemische aspecten van zijn onderzoek, onder andere over het mechanisme van de neerslagvorming.
Zijn onderzoekswerk spitste zich vooral toe op de kritische oplossingstemperatuur van moeilijk mengbare oplossingen. Hij paste deze techniek toe op de analyse van boter, vetten, wassen, industriële oliën, springstoffen, enz. (het gebruik van de Crismerindex wordt nog steeds toegepast voor de controle van boter). Verder bepaalde hij met de grootste nauwkeurigheid de fysico-chemische grootheden van door hemzelf bereide of gesynthetiseerde stoffen. [13]
Hij was dus een expert in de controle van geneesmiddelen en voedingswaren.
Hij publiceerde daarnaast ook : Les frontières de la Physique et de la Chimie (1897) en Les sciences de la matière en Belgique (1905).
Wetenschapsgeschiedenis
Hij schreef ook biografieën: Walthère Spring (1912) en La loi de Berthollet (1922).[14]
Publicaties
- Lijst met publicaties in: Timmermans, Jean, "Leon Maurice Crismer", in: Annuaire ARB, jaargang 1953, p. 241-246.
Bibliografie
- Balduck, Paul, "Leon Maurice Crismer", in: Galerij van de Belgische Scheikundigen, KVCV sectie historiek, p. 1-3.
- Timmermans, Jean, "Leon Maurice Crismer", in: Annuaire ARB, jaargang 1953, p. 197-240.
- Timmermans, Jean, "Leon Maurice Crismer", in: Biographie Nationale, vol. 31, kol. 236-240.
Nota’s
- ↑ Timmermans, Jean, "Leon Maurice Crismer", in: Biographie Nationale, vol. 31, kol. 236.
- ↑ Deelstra, Hendrik, "De scheikunde aan de universiteiten en hogescholen", in: Robert Halleux, Geert Vanpaemel, Jan Vandersmissen en Andrée Despy-Meyer (red.), Geschiedenis van de wetenschappen in België 1815-2000, Brussel: Dexia/La Renaissance du livre, 2001, vol. 1, p.177.
- ↑ Balduck, Paul, "Leon Maurice Crismer", in: Galerij van de Belgische Scheikundigen, KVCV sectie historiek, p. 1.
- ↑ Deelstra, Hendrik, "De scheikunde aan de universiteiten en hogescholen", in: Robert Halleux, Geert Vanpaemel, Jan Vandersmissen en Andrée Despy-Meyer (red.), Geschiedenis van de wetenschappen in België 1815-2000, Brussel: Dexia/La Renaissance du livre, 2001, vol. 1, p.177.
- ↑ Balduck, Paul, "Leon Maurice Crismer", in: Galerij van de Belgische Scheikundigen, KVCV sectie historiek, p. 3.
- ↑ Timmermans, Jean, "Leon Maurice Crismer", in: Annuaire ARB, jaargang 1953, p. 229.
- ↑ Balduck, Paul, "Leon Maurice Crismer", in: Galerij van de Belgische Scheikundigen, KVCV sectie historiek, p. 3.
- ↑ Timmermans, Jean, "Leon Maurice Crismer", in: Annuaire ARB, jaargang 1953, p. 229.
- ↑ Timmermans, Jean, "Leon Maurice Crismer", in: Annuaire ARB, jaargang 1953, p. 230.
- ↑ Balduck, Paul, "Leon Maurice Crismer", in: Galerij van de Belgische Scheikundigen, KVCV sectie historiek, p. 1.
- ↑ Timmermans, Jean, "Leon Maurice Crismer", in: Biographie Nationale, vol. 31, kol. 238.
- ↑ Timmermans, Jean, "Leon Maurice Crismer", in: Biographie Nationale, vol. 31, kol. 240.
- ↑ Deelstra, Hendrik, "De scheikunde aan de universiteiten en hogescholen", in: Robert Halleux, Geert Vanpaemel, Jan Vandersmissen en Andrée Despy-Meyer (red.), Geschiedenis van de wetenschappen in België 1815-2000, Brussel: Dexia/La Renaissance du livre, 2001, vol. 1, p.177.
- ↑ Balduck, Paul, "Leon Maurice Crismer", in: Galerij van de Belgische Scheikundigen, KVCV sectie historiek, p. 2.
