Difference between revisions of "Bestor Nieuwsbrief"

Belgian Science and Technology Online Resources

In deze eerste nieuwsbrief mogen wij de succesvolle afronding van twee digitale inventarisatieprojecten aankondigen. Het ene behandelt de wereld van de Nationale Plantentuin en zijn avontuurlijke medewerkers, de andere graaft diep in het boeiende milieu van de Musea voor Kunst en Geschiedenis en zijn archeologen. Het Bestorteam zet nu de tanden in een nieuw inventarisatieproject: Dames doen niet aan wetenschap?! Daarvoor doen we ook beroep op jouw hulp! In deze nieuwsbrief lees je ook meer over George Lemaître, de Belgische vader van de Big bang, die in de zomermaanden in de kijker wordt gezet.

Veel leesplezier!

Geschiedenis van de Nationale Plantentuin online beschikbaar

Vandaag hebben zij en hun tijdschriften, genootschappen etc. ook een plekje in de Bestor-databank gekregen. Hun notities kunnen vanaf nu vrij geraadpleegd worden op Bestor NL. Bestor werkte voor dit project samen met Denis Diagre, huishistoricus van de Nationale Plantentuin.

• Lees ons nieuw themaverhaal in de Bestor-verhalenbank: Stoere wetenschap: Belgische plantenjagers op missie. In de verhalenbank vind je ook andere curieuze wetenschapsverhalen.
• Verdiep je in de geschiedenis van de Nationale Plantentuin.
• Snuister door de Galerij van personen betrokken bij de plantentuin. Sommige van de Plantentuinmedewerkers, zoals Hélène Durand, verdienen een aparte vermelding: als vrouwelijk wetenschapper werkte zij haar hele leven lang onbezoldigd en stierf ze in relatieve armoe.

Geschiedenis van de Musea voor Kunst en Geschiedenis online beschikbaar

Op 8 augustus 1835 werd bij Koninklijk Besluit het eerste museum van België gesticht. Het werd “Musée d'armes anciennes, d'armures, d'objets d'art et de numismatique” genoemd en had als doel om de jonge natie te laten pronken met haar rijke erfgoed. Dankzij vele schenkingen en dotaties slaagde het museum er in om haar bestaande collecties flink uit te breiden. Een In 1889 verhuisden de collecties van de Hallepoort naar een nieuwe locatie in het Jubelpark. Na verschillende naamsveranderingen kreeg het museum ten slotte ook zijn naam zoals we die vandaag kennen: het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis!

De geschiedenis van het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis is bevolkt met uitzonderlijke figuren: archeologen en conservators die blijk gaven van een opmerkelijke wetenschappelijke geest, zoals Baron Alfred De Loë, Edmond Rahir of Jean Capart. Zij zijn erin geslaagd om de Belgische archeologische en etnografische verzamelingen aan de top van de internationaal onderzoek te plaatsen. Deze en zovele andere medewerkers maakten het museum tot wat het vandaag is. Hun geschiedenis is vanaf nu te vinden op Bestor FR, in het van de Musées royaux d'Art et d'Histoire !

• Verdiep je in de geschiedenis van het Museum voor Kunst en Geschiedenis.
• Snuister door de Galerij van personen betrokken bij het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis.

Eerder al rondde Bestor inventarisatieprojecten af over de Koninklijke Academiën, Belgische overheidslaboratoria zoals de Rijksstations voor landbouw, de Koninklijke Sterrenwacht ( ook op Bestor FR), het Koninklijk Meteorologisch Instituut (ook op Bestor FR), Belgische wetenschapshistorici en hun oeuvre en onze nationale Nobelprijswinnaars in de wetenschappen. Alle biografische en andere notities die in deze projecten tot stand kwamen zijn vrij raadpleegbaar op bestor.be.

Dames doen niet aan wetenschap?!

Niet alleen in de blokkendoos van onze kinderen maar ook in de echte wereld van de Belgische wetenschappen blijken vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd. Bekende vrouwelijke wetenschappers zijn op één hand te tellen.

Deze score kan dan wel teleurstellend lijken, echter, als tussenstand van een historische inhaalstrijd is zij nog niet zo slecht. Eeuwenlang waren er namelijk helemaal geen vrouwen in de wereld van de wetenschap toegelaten. Dames werden ongeschikt geacht om microscoop, proefbuis of astrolabium te hanteren. Maar in de laatste anderhalve eeuw sloegen vrouwelijke bollebozen bressen in die all male wereld van de beroepswetenschap en liepen zij heel wat achterstand in.

Die vrouwelijke wetenschapspioniers zijn nog ondervertegenwoordigd in de klassieke wetenschapshistoriografische naslagwerken en -encyclopedieën. Daarom is Bestor sinds juni gestart met een speciaal inventarisatieproject rond de geschiedenis van vrouwelijke wetenschappers in België. Ken jij nog een Belgische wetenschapster die een plekje in de Bestor-databank verdient? Laat het ons weten op bestor@kvab.be.

• Hier vind je alvast de wetenschapsters die in Bestor vertegenwoordigd zijn, en een lijst van de toekomstige biografische notities.

Georges Lemaître, vader van de Big Bang

Op 25 juli wordt de vijfde ESA-cargosatelliet vanuit Kourou in Frans-Guyana richting het International Space Station gelanceerd. Na eerdere satellieten met namen als Einstein, Kepler en Jules Verne, gaat dit ruimtetoestel de lucht in onder de naam Georges Lemaître. 'Door ATV 5 te noemen naar Georges Lemaître eren we een Belgische onderzoeker van wereldklasse, die cruciaal is geweest voor onze kennis van de oorsprong van het heelal', aldus ESA-directeur-generaal Jean-Jacques Dordain.

En wie mag deze Belg van wereldformaat wel wezen? Georges Lemaître lijkt bij het grote publiek eerder onbekend. Nochtans is hij de vader van de big bang theorie! Bovendien was hij de eerste die in 1927 de stelling poneerde dat ons heelal uitdijt. De weinige astronomen die Lemaîtres geschrift in 1927 lazen, waren niet onder de indruk. Einstein noemde het hele idee zelfs 'abominabel'! Het heelal was immers statisch, en geen wilde theorie die dat zou veranderen… Pas in 1930 kwam de ommekeer, nadat de Amerikaanse astronoom Hubble de uitdijing van het heelal via waarnemingen bewees.

Ter gelegenheid van de lancering van het ruimteprojectiel organiseerden de Katholieke Universiteit van Leuven en de Université Catholique de Louvain lieten op 7 mei laatstleden een gedenkplaat in de muur van het Premonstreitcollege verankeren. De Université Catholique de Louvain en Belspo plannen van 19 juni tot november bovendien een hele reeks van evenementen, waaronder tentoonstellingen en conferenties.

• In afwachting van de lancering en de feestelijkheden kom je op Bestor alvast meer te weten over wie die Belgische vader van de Big Bang nu precies was. Lees hier de notitie over Georges Lemaître (1894-1966)

Wat is Bestor?

Bestor wordt gecoördineerd door het Nationaal Comité voor Logica, geschiedenis en filosofie der wetenschappen in samenwerking met het Nationaal Centrum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen.
BESTOR wordt financieel ondersteund door de POD Federaal Wetenschapsbeleid.

• Meer weten over Bestor? Lees verder

Jouw wetenschapshistorisch evenement op Bestor

Op de Bestor welkomstpagina verschijnen regelmatig nieuwsberichten over upcoming events in het domein van wetenschapsgeschiedenis. Wens jij jouw congres, studiedag of seminarie ook op Bestor, geef ons dan een seintje op bestor@kvab.be met vermelding van het evenement en de link naar jouw website. In aanmerking komen enkel evenementen over wetenschapsgeschiedenis met een locatie in België.