Vesalius, Andreas (1514-1564)
ONDER CONSTRUCTIE
Verlatijnste naam voor: Van Wesel(e), Andries.
Ook genaamd: Vésal, André.
Geboren op 31 december 1514 in Brussel en gestorven op 15 oktober 1564 in Zakynthos (Griekenland ).
Biografie
De jonge Andreas Van Wesel ving zijn schoolcarrière aan in Leuven, waar hij gedurende drie jaar aan het Pedagogium Castri wijsbegeerte en rechten en aan het Collegium Trilingue Grieks en Latijn studeerde. Volgens de overlevering ontstond Vesalius’ interesse voor anatomie in deze periode, en ontleedde hij vaak kleine dieren. Rond 1533 verhuisde het gezin van Wesel naar Parijs, waar vader van Wesel in dienst trad als hofapotheker van keizer Karel V. In 1533 kon de jonge Van Wesel zich op voorspraak van een invloedrijke vriend van de familie inschrijven voor de geneeskundeopleiding aan de Universiteit van Parijs. De keuze voor het medische beroep was logisch: Vesalius’ voorvaderen waren allen geneesheren en apothekers geweest. In Parijs kreeg Vesalius les van Jacobus Sylvius, die als een autoriteit in zijn vak werd beschouwd en van Johannes Gunterius von Andernachus. Tijdens de lessen van deze laatste mocht Vesalius, die ondertussen de dissectiescalpel behendig had leren hanteren, menselijke lijkdissecties uitvoeren. De anatomische observaties en de medische leerstellingen werden, zoals gangbaar was, ingebed in en verklaard vanuit de leer van Galenus, een Grieks/Romeinse arts uit de tweede eeuw na Christus. Verschillen tussen de waargenoemen werkelijkheid en de beschrijvingen van Galenus werden hierbij toegedicht aan beperkingen in het waarnemingsvermogen of de degeneratie van de mens. Onder invloed van Sylvius die een vurig Galenusaanhanger was, bestudeerde Vesalius de anatomische teksten van deze arts nauwgezet.
In 1536 dwong het uitbreken van de oorlog tussen Keizer Karel en François I van Frankrijk Vesalius om naar Brabant terug te keren. In 1537 behaalde hij er zijn baccalaureaat met een proefschrift over de medische leer van de Perzische arts Muhammad ibn Zakariya al-Razi. Na onenigheid met zijn promotor, vertrok Vesalius naar Padua, waar hij tot doctor in de geneeskunde promoveerde.
Vesalius was niet alleen een pionier van de moderne anatomie, maar stond ook aan de wieg van de moderne geneeskunde. Historici beschouwen hem als één van de belangrijkste wegbereiders van de moderne wetenschappen Andreas Vesalius studeerde in het Collegium Trilingue van de universiteit van
Publicaties
Vesalius is de auteur van tien publicaties. Zijn meest befaamde werk heet De humani corporis fabrica libri septem (Basel, 1543). Het verscheen in zeven delen en bevat de beroemde prenten van levende skeletten in kunstige poses en spierenmodellen, gezet in idyllische landschappen. In het eerste deel behandelt Vesalius het skelet. Het tweede werk behandelt de spieren, het derde de aderen en slagaderen, het vierde het zenuwstelsel, het vijfde de voornaamste organen en het zesde het hart en de longen. In het laatste boek komen tenslotte de hersenen aan bod. Het werk oogstte op het moment van zijn verschijnen veel kritiek bij aanhangers van Galenus.
Tot zijn andere werken behoren
- Paraphrasis, in nonum librum Rhazae medici Arabis clariss. ad Regem Almansorem, de singularum corporis partium affectuum curatione, Leuven, 1537.
- Tabulae Anatomicae Sex, Venetië, 1538.
- Revisie van Intitutiones anatomicae van Galenus, Venetië 1538.
- Epistola, docens venam axillarem dextri cubiti in dolore laterali secandam: et melancholicum succum ex venae portae ramis ad sedem pertinentibus, purgari, Basel, 1539.
- Revisie van Galeni omnia opera nunc primum in unum corpus redacta. Apud haeredes Lucae Antonii Juntae Florentini, Venetiis, 1541.
- Scholae medicorum Patavinae professoris, de Humani Corporis Fabrica Libri septem. Basileae, ex officina Joannis Oporini, Anno salutis reparatae 1543, mense Junio
- Medici caesarei epistola, rationem modumque propinandi radicis Chynae decocti, quo nuper invictissimus Carolus V., Basel 1546.
- Anatomicarum Gabrielis Falloppii Observationum Examen, Venetië, 1564. In antwoord op de Observationes anatomicae van Gabrieli Fallopio.
Bibliografie
- Vanpaemel, Geert, Vesalius. Lichaam in Beeld, Leuven, 2014.
- Broos, Paul Meesters van het ontleedmes: de invloed van Vesalius op de anatomie en de heelkunde
Leuven, 2014.
- Missotten, Luc (red.), Omtrent Andreas Vesalius, Leuven, 2007.
- Chardak, Henriette, Andreas Vesalius, chirurgien des rois, Parijs, 2008.
- Cunningham, Andrew, The anatomical Renaissance : the resurrection of the anatomical projects of the ancients, Aldershot, 2003.
- Vanpaemel, Geert (red.), Padmos, Tineke (red.), De Ridder-Symoens, Hilde en Roegiers, Jan
Wereldwijs : wetenschappers rond Keizer Karel, Leuven, 2000.
- Van Hee, Robrecht (red.), Ziek of gezond ten tijde van Keizer Karel : Vesalius en de gezondheidszorg in de 16de eeuw, Gent, 2000.
- Delavault, Robert, André Vésale 1514-1564, Brussel, 1999.
- [VÉSALE (André) http://www2.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2094.pdf#page=365], in Biographie nationale, 36, 716-
http://www.zol.be/internet/vesalius/Start_Andreas_Vesalius/start_andreas_vesalius.html bevat een uitvoerige bibliografische lijst van publicaties over Vesalius
