Kempens steenkoolbekken
Site in Belgisch Limburg met Genk als centrale plaats, waar geoloog André Dumont in 1901 het bewijs leverde voor zijn stelling dat zich in de Kempense ondergrond steenkoolafzettingen uit het Carboontijdperk bevonden.
Historiek
Al sinds de Middeleeuw werd in Limburg, op weliswaar kleine schaal, steenkool afgebouwd. Het werkelijk zoek naar nieuwe steenkool nieuwe steen Doorheen de negentiende eeuw werd steenkool een steeds meer gegeerde grondstof, vooral voor de staalindustrie. In het zuiden van het land waren al sind het begin van de eeuw mijnontginningbedrijven actief, voornamelijk in de streek van de Borinage. De groeiende vraag naar brandstof vormde een stimulans om ook in Vlaanderen de zoektocht naar steenkool te starten. Vanaf 1876 al waren de Leuvense hoogleraar André Dumont en zijn leermeester, de Leuvense hoogleraar Guillaume Lambert, ervan overtuigd dat in de Vlaamse ondergrond steenkoolafzettingen te vinden waren. Het was Dumont die in 1877 Belgisch Limburg als precieze locatie naar voor schoof. Omwille van de economische crisis en verschillende andere obstakels, waaronder financiële belemmeringen, gingen bijna drie decennia voorbij zonder dat Dumont zijn hypothese via proefboring kon toetsen. Na een onsuccesvolle boring in Elen, ondernam de hoogleraar in juni 1901, met nieuwe fondsen, een poging nabij het dorpje As. Na enkele weken boren volgde, op 2 augustus 1901, de doorbraak.
ONDER CONSTRUCTIE
In As vierde men dagenlang feest. De eerste mijn werd geopend in 1907, in Winterslag, en na de oorlog werden er ook mijnen opgericht in Waterschei, Zwartberg, Eisden, Zolder, Houthalen en Beringen. Eens in volle werking garandeerden ze de nationale industrie een continue stroom van het felbegeerde zwarte goud.
Dumonts ontdekking had een gigantische impact, niet alleen op de Belgische industrie en economie, maar onrechtstreeks ook op de bredere maatschappij. De mijnsites met zijn terrils en typische mijnwerkerscités veranderden het Kempense landschap ingrijpend. De Limburgse samenleving werd steeds meer multicultureel naarmate vanaf de jaren 1950 Italiaanse, Turkse en Marokkaanse gastarbeiders werden aangetrokken. De bloedige stakingen in de jaren 1970 ten slotte, toen de mijnen uitgeput raakten tekende de geschiedenis van de Belgische arbeidersbeweging.
Bibliografie
- Geukens, F. e.a., "Rol van A. Dumont bij het ontdekken van het Kempisch steenkoolbekken", in: Mededelingen van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België. Academia analecta, (1985), nr. 1, 3-8.
- "Kempens bekken", op: Wikipedia.nl, geraadpleegd op 19/02/2016.
