Lahaye, Edmond Léon (1897-1982)

EnglishNederlandsfrançais

Wiskundige, geofysicus en meteoroloog, geboren te Anderlecht op 12 september 1897 en overleden te Etterbeek op 11 augustus 1982.

Biografie

Edmond Lahaye werd geboren te Anderlecht op 12 september 1897. In 1922 promoveerde hij aan de ULB tot doctor in de natuurkunde en de wiskunde. In 1932 behaalde hij aan dezelfde universiteit het speciale doctoraat wiskunde. In 1922 trad hij in de dienst van het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) te Ukkel, waar hij diensthoofd werd van de Service du magnétisme terrestre, d’électricité atmosphérique et terreste et des branches connexes. In 1951 werd hij directeur van het KMI. Het was onder zijn directeurschap dat er in 1958 aan het KMI nieuwe gebouwen werden opgetrokken. Hij ondersteunde nieuwe iniatieven, onder meer deze van Jacques Van Mieghem voor de oprichting van de afdeling Atmosferische Chemie en Luchtradioactiviteit. In 1961 maakte hij ook de oprichting van een Rekencentrum met een elektronische computer mogelijk. In 1962 ging hij op pensioen. Na zijn pensioen werd hij ere-directeur van het KMI. Hij werd als directeur opgevolgd door Jacques Van Mieghem. Lahaye bouwde ook een academische carrière uit. In 1937 werd hij benoemd tot gewoon hoogleraar aan de ULB. Hij doceerde geofysica en analytische mechanica. In 1952 was hij één van de stichters van de speciale licentie geofysica. Hij speelde een belangrijke rol bij de uitbouw van het onderwijs in dit vakgebied. In 1967 werd hij toegelaten tot het emeritaat.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Lahaye al bezig met het concept voor de oprichting van een onderzoekscentrum voor geofysica. In 1948 presenteerde hij in Oslo aan de Algemene Vergadering van de Union Géophysique Internationale zijn rapport over de realisatie van zo’n geofysisch onderzoekscentrum in België. Op 25 juni 1956 werd dit centrum officieel geopend. Het is een onderdeel van het KMI en is gespecialiseerd in geofysische studies. Er worden onder meer magnetische fenomenen bestudeerd. Het Geofysisch Centrum werd opgebouwd in Dourbes (Couvin, in de provincie Namen), hier waren de ideale omstandigheden voor het onderzoek naar aardmagnetisme : ver van elektrische en magnetische storingen. Edmond Lahaye was verantwoordelijk voor het hele concept van dit instituut, maar ook voor de indeling van de gebouwen en de aankoop van de instrumenten.

In 1961 werd Lahaye corresponderend lid van de Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique , effectief lid in 1966 en voorzitter in 1975. Hij was voorzitter van het Nationaal Comité voor Geodesie en geofysica en van het Nationaal Comité voor Internationale Geofysische Samenwerking. Hij was permanent vertegenwoordiger voor België in de Organisation Météorologique Mondiale. Hij was van 1954 tot 1957 voorzitter van het Comité du observatoires van l’Association internationale de géomagnétismme et d’aéronomie. Van 1949 tot 1951 was hij voorzitter van de Société Royale belge d’Astronomie, de Météorologie et de Physique du Globe. Hij won verschillende prijzen: de Agathon De Potterprijs en de Adolphe Wetrems-prijs. Hij overleed te Etterbeek op 11 augustus 1982.

Werken

Lahaye deed aan het KMI onderzoek naar geomagnetisme. Daarnaast bestudeerde hij magnetische stormen en de ionosfeer. Het Geofysisch Centrum dat door hem werd opgericht, speelde dan ook een belangrijke rol in zijn onderzoek. Hij voerde hier al zijn observaties uit. Het was immers belangrijk om simultaan alle manifestaties van het aardmagnetische veld, de aardstromen en de structuur van de ionosfeer te bestuderen. Het centrum beschikt over de meest ideale omstandigheden voor dit type van onderzoek.

Wiskundige publicaties
Lahaye ontwikkelde voor bepaalde categorieën van differentiaalvergelijkingen een methode van opeenvolgende benaderingen waarvan het domein van de convergentie langer is dan de uitgebreide methode van Picard. Hij heeft ook nieuwe procedures beschreven voor het oplossen van transcendente vergelijkingen en verschillende soorten differentiaalvergelijkingen. Hij schreef ook een numerieke benadering voor het oplossen van partiële differentiaalvergelijkingen.

Publicaties

• Lijst met publicaties in: Jaumotte, André & Quinet, Alfred, "Edmond Léon Lahaye", In: Annuaire ARB, jaargang 1998, p. 25-29.
  

Bibliografie

• Jaumotte, André & Quinet, Alfred, "Edmond Léon Lahaye", In: Annuaire ARB, jaargang 1998, p. 21-23.
• Defrise, P., "In Memoriam Edmond Lahaye (1897-1982)", In: Ciel et Terre, vol. 98, 1982, p. 269-270.
• Quinet, Alfred,"Edmond Lahaye", In: Nouvelle Biographie Nationale, vol. 5, 1999, p.215-216.