L’Abbé, Gerrit (1940-1996)

EnglishNederlandsfrançais

Scheikundige, geboren te Oostende op 13 december 1940 en overleden te Leuven op 27 augustus 1996.

Biografie

Gerrit L’Abbé werd geboren te Oostende op 13 december 1940. In 1963 behaalde hij het diploma van licentiaat in de scheikunde aan de Universiteit van Leuven. Hij promoveerde in 1966 tot doctor in de scheikunde met als promotor Georges Smets. Van 1967 tot 1968 was hij postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Erlangen bij professor Hans J. Bestman. Van 1969 tot 1970 was hij Fulbright Fellow aan de Boulder University (Colorado) bij professor Alfred Hassner. Nadien keerde hij als wetenschappelijk medewerker terug naar de Universiteit van Leuven. In 1972 werd hij benoemd tot docent en in 1977 werd hij bevorderd tot hoogleraar.
Hij bouwde aan de Universiteit van Leuven de onderzoeksgroep Organische chemie uit, eerst binnen de onderzoeksgroep van Georges Smets, maar al heel snel onafhankelijk samen met Georges J. Hoornaert.
Hij werd op 16 november 1988 corresponderend lid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten en werkend lid op 10 oktober 1990.
Hij was in 1986 medestichter van het Belgian Organic Synthesis Symposium. In 1992 was hij voorzitter van dit symposium.
Hij overleed te Leuven op 27 augustus 1996.

Werken

Zijn wetenschappelijk werk bestaat uit meer dan 250 originele bijdragen in internationale tijdschriften. Hij was een veel gevraagd spreker aan tal van universiteiten en op internationale congressen over heterocyclische chemie.
Zijn doctoraat behandelde de polymeerchemie. Tijdens zijn verblijven aan de Universiteiten van Erlangen en Boulder specialiseerde hij zich in de heterocyclische chemie. Zijn wetenschappelijke loopbaan was gewijd aan de studie van de heterocyclische verbindingen, zowel de zuurstofhoudende, de zwavelhoudende, maar vooral de stikstofhoudende. Hij behandelde de transformaties die de p-overmatig stikstofhoudende heterocycli zoals pyrrol en de p-deficiënte systemen zoals pyridine ondergaan. Hij en zijn medewerkers ontdekten originele omleggingen die maakten dat de zijketens van een ring zich transformeerden in een nieuwe ring terwijl de oude zich opende en dat alles aan een zeer grote snelheid.
Hij had ook aandacht voor de chemie van de hypervalente, zwavelhoudende verbindingen waarbij de zwavel een covalentie 3 of zelfs 4 vertoont, terwijl in de traditionele organische verbindingen de covalentie nooit de 2 overschrijdt. De doorgedreven analyse van deze reacties voltrok zich door stelselmatig gebruik te maken van de kernmagnetische resonantie.
Tot kort voor zijn dood was Gerrit L’Abbé bezig met wat vandaag bekend staat als de supramoleculaire chemie en meer specifiek de synthese en studie van de eigenschappen van dendrimeren. Deze moleculen hebben een centrale kern van waaruit lange ketens vertrekken die zelf vertakt zijn, waardoor het geheel lijkt op een wijde boomkruin waarvan de uiteinden katalytische centra kunnen dragen.
Hij ontving voor zijn wetenschappelijk onderzoek verschillende prijzen: in 1966 de Jan Stasprijs en de Belgium Chemical Society Award. In 1971 won hij de Award van het Bulletin of Chemical Industry, in 1972 was hij laureaat van de jaarlijkse wedstrijd en in 1973 ontving hij de Breckpotprijs.
Hij was in 1979 visiting professor met een fellowship van de Japanse Society for the Promotion of Science.

Publicaties

• "Bijdrage tot de studie van cycloadditie- en dipooladditiereacties : Cycloadditiereacties van aziden met carbonylgestabiliseerde fosforyliden", In:Verhandelingen van de Koninklijke Academie voor wetenschappen, letteren en schone kunsten van België : Klasse der wetenschappen, Jaarg. XXXIV, nr. 125, Brussel, Paleis der Academiën, 1972, 49 p.
• (met Bart, D’hooge & Wim, Dehaen)."1,2,3-Thiadiazoles as a Convenient Source for the Study of Molecular Rearrangements, Single Bond/No Bond Resonance and Dendrimer Synthesis", In: Molecules Online, 1996, Volume 1, Number 10, p.190-200.
• Lijst met artikelen Website ScienceDirect geconsulteerd op 11/08/2010 om 11u.
  

Bibliografie

• "L’Abbé Gerrit", In: De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten en haar leden, Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten, 2010, p. 152.
• De Schryver, F., "In Memoriam L’Abbé Gerrit", In: Jaarboek 2000, Brussel: KVAB, p. 133-134.
• Nasielski, Jacques, "De organische scheikunde", In: Robert Halleux, Geert Vanpaemel, Jan Vandersmissen en Andrée Despy-Meyer (red.), Geschiedenis van de wetenschappen in België 1815-2000, Brussel: Dexia, 2001, vol. 2, p. 185-186.