Bruylants, Albert Léon Gustave Marie (1915-1990)

EnglishNederlandsfrançais

Scheikundige en wetenschapshistoricus, geboren te Sint-Gillis op 22 augustus 1915 en overleden te Sint-Lambrechts-Woluwe op 12 juli 1990.

Biografie

Hij werd geboren te Sint-Gillis op 22 augustus 1915. Na lagere en middelbare studies in Leuven en Godinne, promoveerde hij aan de UCL in 1938 tot doctor in de natuurwetenschappen. Hij had voor het behalen van zijn doctoraat een aanvullend jaar in Groningen gestudeerd. Hij nam deel aan de 18-daagse veldtocht en werd krijgsgevangenen gemaakt, maar terug vrijgelaten.
In 1941 werd hij benoemd tot aspirant NFWO. Hij nam in 1942 de leerstoel algemene scheikunde over van zijn vader Pierre Bruylants. In 1946 werd hij benoemd tot hoogleraar aan de Universiteit van Leuven, daarna aan de UCL. Hij doceerde de organische chemie en de algemene scheikunde in de kandidaturen.
In 1960 was hij C.R.B-fellow.
Naast doceren vervulde hij ook een aantal administratieve functies aan de UCL. Hij was decaan van de Faculteit Wetenschappen van 1963 tot 1969. Hij was ook voorzitter en oprichter van de contactgroep organische chemie aan de UCL van 1971 tot 1972 en van 1978 tot 1982. Deze groep stond onder de bescherming van het NFWO.
Hij richtte ook het Centre interuniversitaire de chimie organique op, deze kwamen afwisseld samen in de ULB, de UCL, de Universiteit van Luik en de Universiteit van Gembloux.
Hij werd toegelaten tot het emeritaat in 1984.
Naast zijn academische carrière en zijn onderzoekswerk, was hij van 1953 tot 1958 burgemeester van Winksele.

Hij werd in 1966 benoemd tot corresponderend lid van de Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique, lid in 1977 en directeur in 1983.
Aan het NFWO was hij vijftien jaar lang lid van de 4de wetenschappelijke commissie. Hij was voorzitter van de Belgische Chemische Vereniging (1961-1962). Hij was ook lid van de Conseil national de politique scientifique.
Hij was erelid van de Société chimique de France, lid van de Académie internationale de Lutèce, van de Académie européenne des sciences des Arts et des Lettres van de Unesco, van de Société de chimie industrielle, lid van de American Chemical Society en lid van het comité van het Maison de la Chimie.
Hij was geassocieerd hoogleraar aan de universiteiten van Parijs, Aix-Marseille en Montpellier.
Hij won verschillende prijzen met zijn onderzoek. In 1939 ontving hij de Baron Louis Empain-prijs. Hij was in 1958 laureaat van de Lavoisier Medaille en ontving eredoctoraten van de universiteiten van Rennes (1965) en Aix-Marseille (1986). Hij was ook titularis van de Koning Albert Medaille van het NFWO. Hij won ook de Agathon De Potterprijs. Hij ontving in 1978 de gouden medaille van de Académie internationale de Lutèce.
Hij overleed te Sint-Lambrechts-Woluwe op 12 juli 1990.

Werken

Hij deed voornamelijk onderzoek in de organische chemie en de fysische organische scheikunde. Hij was geboeid door de relatie tussen structuur en reactiviteit, deze bestudeerde hij aan de hand van de chemische kinetica. Ook de geometrische structuren en isomerie, bijvoorbeeld de onverzadigde amiden waren een onderzoeksonderwerp. Hij besteedde ook aandacht aan de reacties van nitrilen, de condensatie van de carbonylfunctie met methyleenderivaten en chlorering.
Hij wijdde meerdere publicaties aan de kinetiek van de hydrolyse van de amiden, zowel de alifatische als de aromatische. Hij verichtte ook diepgaand onderzoek naar de inwerking van salpeterigzuur op amiden. Hij achterhaalde reactiemechanismen door de bestudering van homologe reeksen.
Hij publiceerde ook een aantal van zijn cursussen onder meer de cursus Algemene scheikunde, die hij opstelde samen met J.Verhulst en J.C. Jungers. Hiermee bouwde hij verder op het werk van zijn vader Traité de chimie élémentaire uit 1920.

Wetenschapsgeschiedenis
Hij schreef over de algemene geschiedenis, de geschiedenis van de geneeskunde en meer in het bijzonder over de geschiedenis van de Belgische scheikunde.
Hij schreef ook over zijn eigen familiegeschiedenis in het artikel: Gustave Bruylants, Fernand Ranwez et leur école de pharmacie à l'Université de Louvain (1875-1925). Hij schreef biografieën van verschillende scheikundigen zoals over Louis Henry, Van Tiggelen, ....
Naast wetenschapsgeschiedenis, schreef hij ook een werk over Napoleon en de slag bij Waterloo.
Hij was lid van het Nationaal Comité voor Logica, geschiedenis en filosofie der wetenschappen. Hij was vice-president van de Commissie van het Nationaal Biografisch Woordenboek. Hij was stichter en vice-president van de Association pour l'Histoire de la Science et des Techniques in Brussel.
Hij was lid van verschillende internationale verenigingen die zich bezighielden met de geschiedenis van de wetenschappen: Comité Lavoisier de l’Institut de France, Liebig’s Museum Giessen, ....

Publicaties

• "Louis Henry (1834-1913) en de scheikunde te Leuven", In :Mededelingen van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België, volume 48 (4),1986, p. 101-112.
• "Les chimistes louvanistes et leur temps: L'École Centrale de la Dyle 1795-1814 et l'Université d'État 1816-1835", In: Bulletin trimestriel de l'Association des Amis de l'Université de Louvain, n°3, 1955.
• Korte lijst met publicaties catalogus KBR
  

Bibliografie

• Paul, Balduck, Biografie van Albert Bruylants, In: Website KVCV Galerij van de Belgische Scheikundigen sectie historiek.
• Bernard, Delmon, "Extrait Albert Bruylants", In: Bulletin des Classe des Sciences, vol II, 10-11, 1992.