De Ley, Jozef (1924-1997)

EnglishNederlandsfrançais

Bacterioloog en scheikundige geboren in Gent en overleden in dezelfde stad op 16 november 1997.

Biografie

Hij werd geboren in Gent op 1 juli 1924. Aan de Rijksuniversiteit van Gent studeerde hij wetenschappen, meer specifiek scheikunde. Hij combineerde dit met zijn kandidatuur in de farmacie. In 1944 werd hij kandidaat in de scheikunde, in 1946 licentiaat en in 1949 promoveerde hij tot doctor. In 1958 behaalde hij zijn aggregaat hoger onderwijs.

Zijn academische carrière startte in 1946 met zijn benoeming tot assistent aan de leerstoel voor Fysiologische Scheikunde aan de Veeartsenijschool van Gent. In 1948 werd hij werkleider aan dezelfde leerstoel en bleef dit tot in 1958. Van 1958 tot 1959 was hij geaggregeerde van de Faculteit Wetenschappen aan de RUG. Hij doceerde microbiologie, eerst als vrij vak tussen 1958 en 1959 en vanaf 1959 als onderdeel van de plantenfysiologie. Niet alleen aan de Rijksuniversiteit van Gent doceerde hij dit vak, maar ook van 1969 tot 1981 aan de KUL. Hij was gastprofessor aan verschillende universiteiten: Davis in Californië (september 1956 tot februari 1957), Urbana (1961), Universiteit van Natal (1966), Londen (1968) en aan de Universiteit van Laval (1969). Hij ging eveneens op studieverblijf naar Helsinki bij Virtanen, in Delft bij Kluyver, in Berkeley bij Doudoroff en in Pacific Grove bij Van Niel. Hij richtte in 1959 het Laboratorium voor Microbiologie op in de Faculteit Wetenschappen aan de RUG. Hij was van dit laboratorium ook het diensthoofd.
Hij werd toegelaten tot het emeritaat in 1989.

Hij werd op 12 oktober 1963 corresponderend lid aan de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten, werkend lid op 5 november 1975 en bestuurder in 1979.
Daaarnaast was hij nog ere-lid van verschillende andere internationale wetenschappelijke organisaties: ere-lid Deutsche Gemeinschaft für Mikrobiologie und Hygiene, ere-lidmaatschap South-African Society of Microbiology en ere-lid van de Société de Microbiologie (Nancy). Hij was lid van de New York Academy of Science, de American Chemical Society, de Nederlandse Vereniging voor Microbiologie, de Biochemical Society en de Royal Society of Medecine.
Hij overleed op 16 november 1997.

Werken

Zijn licentiaatsverhandeling had als titel: Bepaling der dissociatieconstante van enige organische vloeistoffen. Zijn wetenschappelijke oriëntatie werd duidelijker met zijn doctoraatsverhandeling Over de fermenten van stikstofarme Escherichia coli. Ook zijn aggregaatsproefschrift getiteld Nieuwe aspecten van de oxidatieve stofwisseling van suikers in micro-organismen bevestigde deze interesse alleen maar. Aanvankelijk bestudeerde men aan het Laboratorium voor Microbiologie voornamelijk de vergelijkende aspecten van bacteriële metabolismen. Later breidde zijn onderzoek zich verder uit: van 1946 tot 1962 de studie van de koolhydratenstofwisseling bij verschillende bacteriëngroepen, waarbij hij verscheidene nieuwe metabolische wegen en belangrijke nieuwe intermediaire metabolieten aantoonde. Daarnaast bestudeerde hij de bacteriële evolutie en maakte hij taxonomische studies. Hij maakte ook studies over het genetisch materiaal van de bacteriëncel, waaronder bepalingen van de genoomgrootte, DNA-DNA hybridisaties en DNA-r RNA- hybridisdaties. Hij was dus de ontdekker van verschillende nieuwe bacteriëngroepen. Hij deed dus voornamelijk onderzoek naar de evolutiestamboom van bacteriën en de vorming van brandstoffen door bacteriën. Deze studies waren de aanleiding voor de internationale microbiologen om aan De Ley te vragen om in het toptijdschrift Manual of Systematic Bacteriology bepaalde groepen bacteriën te bespreken. Hij schreef ook in het toonaangevend werk over bacteriologie The prokaryotes.

Voor zijn onderzoek ontving hij verschillende prijzen: Laureaat van de Universitaire Stichting, J.B. Van Helmont prijs, Jan Stasprijs en in 1949 de Prijs der Alumni van de Universitaire Stichting voor de Biologische wetenschappen. De Van Niel-prijs won hij voor de periode 1990-1994. Ook ontving hij verschillende buitenlandse onderscheidingen: de Bergey Award (USA), de eremedaille van de Universiteit van Helsinki en de Purkinje-medaille van de Universiteit van Brno. De Bergey-award ontving hij in 1985 voor zijn artikels in de The Prokaryotes.

Publicaties

• Lijst met publicaties Ugent Catalogus bibliotheek

Bibliografie

• Laboratory of Microbiology geconsulteerd op 07/07/2010 om 15u
• J., Maton, "In Memoriam J. De Ley", In Jaarboek 1998, Brussel: KVAB, p.37-40.
• Kersters Karel. In memoriam Jozef De Leygeconsulteerd op 07/07/2010 om 15u.
• "De Ley, Jozef", In: De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten en haar leden, Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten, 2010, p.58-59.