Ghuysen, Jean-Marie Julien Nicolas Hubert (1925-2004)

EnglishNederlandsfrançais

FR

Microbioloog, bacterioloog en biochemicus, geboren te Blegny-Trembleur op 25 januari 1925 en overleden te Luik op 31 augustus 2004.

Biografie

Jean-Marie Ghuysen werd geboren te Blegny-Trembleur (Luik) op 25 januari 1925. Hij volgde middelbaar onderwijs aan Saint-Hadelin te Visé. Hij volgde in zijn vaders voetstappen en ging voor apotheker studeren. Aan de Universiteit van Luik ontdekte hij de wetenschappen en raakte gefascineerd door de scheikunde en de natuurkunde. Hij besliste om aan de ULg de opleiding tot apotheker te combineren met de studie scheikunde.
Tijdens de Duitse bezetting was hij niet officieel ingeschreven aan de Universiteit van Luik om aan gedwongen arbeid in Duitsland te ontsnappen. Hij was lid van een verzetsbeweging waarin hij actief was als boodschapper en bommenmaker.
In 1947 studeerde hij af als apotheker. In 1948 werd hij licentiaat in de scheikunde.
In 1948 verwierf hij een studiebeurs, waarmee hij tot in 1951 aan onderzoek deed aan het laboratorium van Professor Victor Desreux aan de ULg. Hij deed er onderzoek naar RNA.
Hij werd gecontacteerd door Labaz Laboratories, een bedrijf, dat een laboratorium voor biochemie en microbiologie wilde oprichten. Het bedrijf bood hem de functie van directeur aan. Terwijl het laboratorium werd afgewerkt, verbeterde hij zijn kennis van de microbiologie. Hij werd hierbij ondersteund door het IWONL, Labaz Laboratories en Professor M. Welsh directeur van het algemeen en medisch microbiologisch laboratorium aan de Universiteit van Luik.
In 1950 trouwde hij met Jeanin Defourny, waarmee hij drie kinderen kreeg. In 1957 behaalde hij zijn aggregaat voor het hoger onderwijs. In januari 1958 keerde hij terug naar het universitaire onderzoek. Op deze manier kon hij zich volop concentreren op zijn onderzoek. In overleg met de Luikse universiteit werd er overeengekomen dat hij geen praktica zou doceren. In april 1966 werd hij gepromoveerd tot geassocieerd hoogleraar. In 1969 promoveerde hij tot hoogleraar aan de Universiteit van Luik.
In 1990 richtte hij aan de Universiteit van Luik het centrum voor proteïne engineering op. Ghuysen werd ook benoemd als directeur van dit onderzoekscentrum. Hij bleef deze functie uitoefenen tot op zijn 70ste. Hij werd op dat moment ook toegelaten tot het emeritaat. Nadien was hij werkzaam als wetenschappelijk adviseur.
Hij werd op 9 januari 1988 benoemd tot corresponderend lid van de Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique en effectief lid op 9 januari 1989. Hij werd op 28 november 1980 corresponderend lid van de Académie royale de médecine de Belgique en effectief lid op 28 mei 1983.
Hij won in 1955 de Baron Louis Empain-prijs. Hij won aan het NFWO de Joseph Maisin prijs.
Hij ontving eredoctoraten van de Universiteiten van Nancy, Debrecen en Montréal.
Hij overleed aan een bloedvergiftiging te Luik op 31 augustus 2004.

Werken

Zijn licentiaatsverhandeling voor scheikunde behandelde de isolatie en purificatie van RNA.
Tijdens zijn verblijf aan het laboratorium van Professor Victor Desreux schreef hij vier artikelen en een doctoraatsverhandeling. Zijn doctoraat presenteerde hij in oktober 1951 en was getiteld: L'étude de l'hétérogénéité du RNA. Hij won hiermee de Stas-Spring-prijs.
Aan het laboratorium voor biochemie en microbiologie (Labaz Laboratories) bestudeerde hij bacteriologische enzymen. Al vrij snel werden verschillende bacteriologische enzymen en proteolyse activiteiten ontdekt. Daarnaast deed hij ook onderzoek naar de glutamate decarboxylase in de hersenen.
Van 1958 tot 1969 was zijn onderzoek gericht op de bepaling van de chemische structuur van de celwanden van bacteriën. Hij maakte hierbij gebruik van bacteriologische enzymen.
Het was in 1966 dat hij tijdens een symposium de term peptidoglycan introduceerde. Deze term definieerde de macromoleculaire structuur die het skelet vormt van de celwand.
Geleidelijk aan verschoof zijn onderzoeksveld zich naar het gedrag van penicilline. Hij verrichtte pionierswerk op het gebied van het onderzoek naar bacteriën. Hij wist de structuur van de celwand te reconstrueren.

Publicaties

• Lijst met publicaties in: Frère, Jean-Marie & Coyette, Jacques, "Jean-Marie Ghuysen", In: Annuaire ARB, jaargang 2011, p. 109-125.
  

Bibliografie

• Coyette, Jacques & Frère, Jean-Marie & Reynolds, Peter E., "Jean-Marie Ghuysen", In: The Biochemist, vol. April 2005, p. 46-48.
• Frère, Jean-Marie & Coyette, Jacques, "Jean-Marie Ghuysen", In: Annuaire ARB, jaargang 2011, p. 103-109.