Backes, Fernand Pierre (1897-1985)

EnglishNederlandsfrançais

FR

Wiskundige, geboren te Vilvoorde op 24 december 1897 en overleden te Gent op 9 augustus 1985.

Biografie

Fernand Pierre Backes werd geboren te Vilvoorde op 24 december 1897 als zoon van de onderluitenant Jean-Pierre Gustave Backes en Marie Angélique Van Hove. Zijn vader was als beroepsmilitair op het moment van zijn geboorte gelegerd in Vilvoorde. Fernand Backes volgde lager en middelbaar onderwijs aan de regimentschool te Aat. In 1914 werd zijn vader overgeplaatst naar Gent en zijn gezin verhuisde mee. Zijn vader was één van de eerste slachtoffers van de vijandelijkheden bij de Duitse inval.
In hetzelfde jaar won Fernand Backes de tweede prijs wiskunde in de algemene wedstrijd voor het middelbaar onderwijs.
Op 20 juli 1922 promoveerde hij tot doctor in de wiskunde en de natuurkunde aan de Universiteit van Gent.
Hij won een reisbeurs, waardoor hij tijdens het academiejaar 1922-1923 les kon volgen aan de Sorbonne en aan het Collège de France. Hier kreeg hij les van de meeste eminente Franse wiskundigen uit deze periode: Charles Emile Picard (1865-1941), Claude Guichard (1861-1924), Gabriel Xavier Paul Koenigs (1858-1931), Jules Drach (1871-1949), Élie Cartan (1869-1951), Félix Édouard Justin Émile Borel (1871-1956), Jacques Salomon Hadamard (1865-1963) en Henri-Léon Lebesgue (1875-1941).
Bij zijn terugkeer in 1923 werd hij benoemd tot repetitor aan de Universiteit van Gent. Hij oefende deze functie uit tot in 1946.
Op 1 oktober 1946 werd hij docent voor de cursus hogere analyse voor de licenties wiskunde. In 1950 promoveerde hij tot gewoon hoogleraar. Hij werd belast met de cursus differentiële en integrale wiskunde. In 1952 werd hij titularis van de cursus infinitesimale geometrie.
In 1967 werd hij toegelaten tot het emeritaat.
Zijn wetenschappelijke activiteiten werden onderbroken tussen 1974 en 1979 ten gevolge van een moeilijk genezende heupfractuur, die hij had opgelopen na een val.
Op 10 juni 1967 werd hij verkozen tot corresponderend lid van de Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique en effectief lid op 7 januari 1984.
In 1952 werd hij lid van het Nationaal Comité voor wiskunde.
Hij was ook corresponderend lid van de Société royale des Sciences de Liège. Hij was voorzitter van het Belgisch Wiskundig Genootschap van 1951 tot 1953.
Hij won ook verschillende prijzen. In 1937 werd hij laureaat ARB voor de groep wiskunde. Hij won deze prijs met het antwoord op de vraag: On demande une contribution importante à la géométrie infinitésimale des surfaces.
In 1958 won hij de François Deruyts prijs.
Hij overleed te Gent op 9 augustus 1985.

Werken

Het wetenschappelijk oeuvre van Backes bestaat uit 142 publicaties en was bijna volledig gewijd aan de klassieke differentiaalmeetkunde.
Hij werd sterk beïnvloed door het werk van Alphonse Demoulin.
Fernand Backes schreef ook een hommage aan Alphonse Demoulin.
Zijn eerste publicatie was zijn doctoraat (L’étude de quelques transformations des courbes et des surfaces), het werd in 1923 gepubliceerd door de Klasse van de Wetenschappen. Het behandelde de contactmeetkunde, dit is een onderdeel van de differentiaalmeetkunde.
In 1950 presenteerde hij aan de Academie het werk Sur un certain couple de surfaces projectivement applicables, het was een uitdieping van het werk uit 1937. Hierin werden de methoden van Demoulin, de stelling van de Italiaanse wiskunde Guido Fubini (1879-1943) en de publicaties van de Tsjechische wiskundige Eduard Čech (1893-1960) gebruikt. In 1952 verscheen een verdere uitbreiding van dit onderzoek in het werk: Nouvelles recherches sur l’applicabilité projective des surfaces.
Parallel hiermee schreef hij in 1951: La méthode du pentasphère et quelques unes de ses applications. In dit werk verwerkte hij de vergelijking van Laplace (Pierre-Simon Laplace 1749-1827).
Hij schreef van 1937 tot 1952 31 korte bijdragen in Mathesis. Deze bijdragen gingen onder meer over elementaire geometrie. Een voorbeeld van zo’n bijdrage is:Sur la configuration des dix droites de Morley-Petersen. Hij publiceerde van 1948 tot 1951 een reeks van 10 notities in Comptes rendus de l’Académie des Sciences de Paris. Deze werden voorgesteld door de Franse wiskundige Paul Antoine Aristide Montel (1876-1956). Het belangrijkste onderwerp hier waren de W congruenties.

Publicaties

• Lijst met publicaties: Debever, Robert, "Fernand Backes", In: Annuaire ARB, Jaargang 1988, p. 79-91.
  

Bibliografie

• Debever, Robert, "Fernand Backes", In: Annuaire ARB, Jaargang 1988, p. 67-79.
• Debever, Robert, "Fernand Backes", In: Nouvelle Biographie Nationale, vol. 2, 1990, p. 16-17.
  

Archieven

• Manuscript met het antwoord op de vraag On demande une contribution importante à la géométrie infinitésimale des surfaces, terug te vinden in het Archief van de Academie op de code 4662.