Dumont, André - Monument in Genk
Monument ter ere van André Dumont (1847-1920), opgericht in Genk in 1951, van de hand van kunstenaar Harry Elström.
Zie ook:
Voorstelling
Het indrukwekkende stenen herdenkingsmonument is opgebouwd uit twee massieve onderdelen, die via een stenen bodem en trappen een visueel geheel vormen. Op het achterplan staat een muurtje met daarop tekst aangebracht. Het vierkant blok op de voorgrond draagt op de voorzijde een laagreliëf dat de Belgische geoloog en mijnbouwkundige André Dumont voorstelt. De brok steenkool die hij in de hand houdt, verwijst naar zijn ontdekking van steenkoollagen in de Kempense ondergrond. Steenkool was in die tijd een gegeerde grondstof vooral voor de staalindustrie. Vanaf 1876 al waren Dumont en zijn leermeester Guillaume Lambert, ervan overtuigd dat in de Vlaamse ondergrond steenkoolafzettingen te vinden waren. Het was Dumont die in 1877 Belgisch Limburg als precieze locatie naar voor schoof. Omwille van de economische crisis en verschillende andere obstakels, waaronder financiële belemmeringen, gingen bijna drie decennia voorbij zonder dat Dumont zijn hypothese via proefboring kon toetsen. Na een onsuccesvolle boring in Elen ondernam de hoogleraar in juni 1901, met nieuwe fondsen, een poging nabij het dorpje As, op de weg naar Opglabbeek. Na enkele weken boren volgde, op 2 augustus 1901, de doorbraak. In 1902 vond men ook in Genk steenkool. De eerste mijn werd geopend in 1907 in het Genkse stadsdeel Winterslag, en na de oorlog vestigden zich er ook in de wijken Waterschei, Zwartberg, en in de gemeenten Eisden, Zolder, Houthalen en Beringen private ontginningsbedrijven.
De figuur van André Dumont wordt geflankeerd door een landbouwer die een miniatuurboortoren in de hand houdt en een mijnwerker, met een mijnlamp. Aan de andere zijde van het blok bevindt zich een reliëf dat de Leuvense hoogleraar Guillaume Lambert afbeeldt. op de andere zijde zijn taferelen aangebracht die de onderstaande woorden "Arbeid en voorspoed" uitbeelden.
Historiek
Het monument werd ingehuldigd in 1951 naar aanleiding van het vijftigste jubileum van Dumonts ontdekking.
Locatie
Het monument bevindt zich in Genk, op het Schepen Noël Bijnensplein voor de Sint-Martinuskerk in de Stationsstraat. Dat na Leuven ook de stad Genk de Luikse geoloog wou eren is logisch. In de decennia na Dumont ontdekking groeide deze stad van een schilderachtige verblijfplaats voor kunstenaars uit tot een van de belangrijkste industriële steden van het land. De mijnsites van Waterschei, Winterslag en Zwartberg met zijn terrils en typische mijnwerkerscités veranderden het uitzicht van Genk ingrijpend. De mijnen lokten arbeiders uit alle contreien van het land. Later zou blijken hoe ongezond het ontginningswerk was. Genk werd vanaf de jaren 1950 steeds meer een smeltkroes naarmate Italiaanse, Turkse en Marokkaanse gastarbeiders het werk overnamen. De bloedige stakingen in de jaren 1970 ten slotte, toen de mijnen uitgeput raakten tekende de geschiedenis van de Belgische arbeidersbeweging.
Bibliografie
- "Dumont André", op: Standbeelden.be, geraadpleegd op 18/02/2016.
- Genk, op: Wikipedia.nl, geraadpleegd op 18/02/2016.
