Gramme, Zénobe - Monument in Hoei
Monument met buste ter ere van Zénobe Gramme (1826-1901) in Hoei, van de hand van kunstenaar Guillaume Gueury en onthuld in 1951.
Zie ook:
- Gramme, Zénobe - Standbeeld in Parijs
- Gramme, Zénobe - Grafmonument in Parijs
- Gramme, Zénobe - Standbeeld in Luik
- Gramme, Zénobe - Buste in Atheneum Luik
- Gramme, Zénobe - Fontein in Jehay
- Gramme, Zénobe - Buste in Stadhuis Luik
Voorstelling
De bronzen buste staat op een sobere stenen sokkel. Ze stelt de uitvinder Zénobe Gramme voor. Deze Luikenaar, een autodidactisch ingenieur met een bijzondere belangstelling voor elektromagnetische apparaten, werd wereldbefaamd door zijn uitvinding van de Gramme-dynamo. Een tweede verbeterd prototype van deze dynamo maakte furore in het Maison de la Métallurgie et de l'Industrie in Luik en was via Grammes bloeiende bedrijf al gauw overal verkrijgbaar.
Achter de buste verrijst een stenen obelisk, waarop door de Luikse kunstenaar Guillaume Gueury decoraties werden aangebracht die het revolutie gepaard met Grammes uitvinding op een allegorische manier voorstellen.
Het opschrift op de sokkel luidt:
- ZENOBE GRAMME
- 1826-1901
Historiek
Het monument werd in het kader van de feesten rond de vijftigste verjaardag van Grammes overlijden onthuld. Een groot aantal prominenten woonde de plechtigheid bij, onder meer de provinciegouverneur, de rectoren van de vier universiteiten en de directeurs van de meest vooraanstaande elektriciteitsmaatschappijen. Ook de neef van Zénobe Gramme, van wie men zei dat hij sprekend op zijn illustere oom leek, was aanwezig. Het was duidelijk dat de stad Hoei met deze feestelijkheden haar plaatsje in de Gramme- commemoratie wilde opeisen.
Locatie
Het monument bevindt zich in Hoei, waar Gramme als jongeling een deel van zijn opleiding houtbewerking had gevolgd aan de plaatselijke Ecole Industrielle. Ook later was Gramme nog naar Hoei teruggekeerd, onder meer voor een aantal spectaculaire demonstraties met elektriciteit, een primeur.
Het Monument kreeg een symbolische plaats op het plein voor de Gare du Nord, de eerste plaats in Hoei waar elektrische verlichting werd aangebracht. Het plein heette om die reden al "Zénobe Grammeplein". Met de oprichting van het monument was de vervolmaking van deze lieu de mémoire een feit.
Bibliografie
- Halleux, Robert, "De ontwikkeling der ideeën", in: Robert Halleux, Geert Vanpaemel, Jan Vandersmissen en Andrée Despy-Meyer (red.), Geschiedenis van de wetenschappen in België 1815-2000, Brussel: Dexia/La Renaissance du livre, 2001, vol. 1, 32 en 36.
- Historiek van het monument op het Cultuur en Patrimoniumportaal van Connaître la Wallonie, geraadpleegd op 18/01/2016.
