Willem, Victor Antoine Joseph (1866-1952)
Dierkundige, geboren te Dison op 26 maart 1866 en overleden te Gent op 10 april 1952.
Biografie
Victor Willem werd geboren te Dison (naast Verviers) op 26 maart 1866. Hij deed zijn humaniora aan het Atheneum van Verviers. Na het afronden van zijn humaniora ging hij lessen volgen aan de Ecole normale des Sciences, verbonden aan de Universiteit van Gent.[1] In 1888 behaalde hij zijn diploma van geaggregeerde voor het Middelbaar onderwijs van de hogere graad.[2] Vervolgens startte hij met de opleiding dierkundige aan de Universiteit van Gent. Tegelijkertijd werd hij aangesteld als voorbereider voor de cursus vergelijkende anatomie van Felix Plateau.[3] In 1889 promoveerde hij aan de Universiteit van Gent tot doctor in de natuurwetenschappen, afdeling dierkunde. In 1890 werd hij assistent zoologie voor het vak dierkunde.[4]
Hij won een reisbeurs en trok hiermee van 1891 tot 1892 naar de Sorbonne, waar hij les volgde. Daarnaast maakte hij ook studiereizen naar Zürich, Bern, Marburg en Berlijn.[5]
In 1896 werd hij aan de Universiteit van Gent aangesteld als werkleider voor de cursussen dierkunde en vergelijkende anatomie.
Hij trouwde met Valentine Laneau, waarmee hij één dochter had Laure.
Victor Willem bleef tot in 1909 de assistent van Felix Plateau, tot aan diens emeritaat. Willem werd aangesteld als werkleider voor de cursussen zoölogie, dierkundige aardrijkskunde en de vergelijkende fysiologie.[6]
Tijdens de Eerste Wereldoorlog week hij uit naar Nederland, waar hij in 1915 was uitgenodigd aan het Fysiologisch Laboratorium aan de Universiteit van Amsterdam. Hij verbleef hier tot in 1918. Na de wapenstilstand keerde hij terug naar Gent.[7]
In 1919 werd hij aan de Universiteit van Gent benoemd tot gewoon hoogleraar. In 1936 werd hij toegelaten tot het emeritaat.[8]
In 1944 nam hij nog de suppleantie waar van de licentiaatscursus: fysiologie der dieren.[9]
Hij was van 1909 tot 1936 de tweede directeur van het Laboratorium voor zoofysiologie.[10]
Hij werd op 14 december 1906 benoemd tot corresponderend lid van de Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique , effectief lid op 1 juni 1912 en benoemd tot voorzitter van de Klasse Wetenschappen in 1928.
Hij was ere-voorzitter van de Société royale zoologique de Belgique - Koninklijke Belgische Vereniging voor Dierkunde.[11]
Hij maakte als één van de eerste Belgen deel uit van de redactieraad van de Bulletin Scientifique de France et de Belgique.[12]
Hij won de Tienjaarlijkse prijs van de Belgische regering voor Dierkundige Wetenschappen voor de periode 1922-1931 met de publicatie: Les manoeuvres respiratoires chez les Poissons et les Amphibiens.[13]
Hij overleed te Gent op 10 april 1952.
Werken
Te Gent verrichtte Victor Willem, wiens onderzoek praktisch alle takken van het dierenrijk beslaat, pionierswerk in nieuwe disciplines zoals de ethologie of de ecologie.[14]
Hij werd uiteraard aanvankelijk beïnvloed door zijn leermeester Felix Plateau en deelde diens passie voor het onderzoek naar de ongewervelden. Hij maakte hiervoor verschillende studiereizen naar de maritieme laboratoria van Roscoff, Banyuls, Napels en Wimereux.[15]
Hij schreef tussen 1888 en 1889 een twaalftal publicaties over weekdieren, meer bepaald over hun morfologie en fysiologie. Hij onderzocht hun ademhalingssysteem en hun zicht.[16]
Na 1919 ging zijn aandacht vooral uit naar respiratorische bewegingen bij vissen, amphibiën en reptielen.
Hij deed vooral onderzoek in het domein van de fysiologie, waarbij hij de beweging, zicht, vertering, absorptie, circulatie, excretie van een uitgebreide reeks van diersoorten onderzocht.[17]
Naast zijn onderzoek in de natuurwetenschappen, was hij al tijdens zijn jeugd geïnteresseerd in de Waalse textielindustrie. Hij schreef in 1898 Vocabulaire wallon-français se rapportant au métier de tisserand.[18]
Publicaties
- Lijst met publicaties in : Van Grembergen, G., "Victor Willem", in: Liber Memorialis, Universiteit van Gent, jaargang 1960, p. 105-109.
Bibliografie
- Max, Poll, "Victor Willem", in: Annuaire ARB, jaargang 1983, p. 2-22.
- De Koninck, Lucien, "Victor Willem", in: Biographie Nationale, vol. 35, kol.751-754.
- Van Grembergen, G., "Victor Willem", in: Liber Memorialis, Universiteit van Gent, jaargang 1960, p. 104-105.
Nota’s
- ↑ De Koninck, Lucien, "Victor Willem", in: Biographie Nationale, vol. 35, kol. 751.
- ↑ Van Grembergen, G., "Victor Willem", in: Liber Memorialis, Universiteit van Gent, jaargang 1960, p. 104.
- ↑ Max, Poll, "Victor Willem", in: Annuaire ARB, jaargang 1983, p. 4.
- ↑ Van Grembergen, G., "Victor Willem", in: Liber Memorialis, Universiteit van Gent, jaargang 1960, p. 104.
- ↑ De Koninck, Lucien, "Victor Willem", in: Biographie Nationale, vol. 35, kol. 752.
- ↑ Max, Poll, "Victor Willem", in: Annuaire ARB, jaargang 1983, p. 4.
- ↑ Van Grembergen, G., "Victor Willem", in: Liber Memorialis, Universiteit van Gent, jaargang 1960, p. 104.
- ↑ De Koninck, Lucien, "Victor Willem", in: Biographie Nationale, vol. 35, kol. 751.
- ↑ Van Grembergen, G., "Victor Willem", in: Liber Memorialis, Universiteit van Gent, jaargang 1960, p. 104.
- ↑ Denis, Thieffry, De fundamentele biologie: van het organisme tot de cel, van de molecule tot het ecosysteem, In: Robert Halleux, Geert Vanpaemel, Jan Vandersmissen en Andrée Despy-Meyer (red.), Geschiedenis van de wetenschappen in België 1815-2000, Brussel: Dexia, 2001, vol. 2, p. 217.
- ↑ Max, Poll, "Victor Willem", in: Annuaire ARB, jaargang 1983, p. 20.
- ↑ Van Grembergen, G., "Victor Willem", in: Liber Memorialis, Universiteit van Gent, jaargang 1960, p. 105.
- ↑ De Koninck, Lucien, "Victor Willem", in: Biographie Nationale, vol. 35, kol. 752.
- ↑ Denis, Thieffry, De fundamentele biologie: van het organisme tot de cel, van de molecule tot het ecosysteem, In: Robert Halleux, Geert Vanpaemel, Jan Vandersmissen en Andrée Despy-Meyer (red.), Geschiedenis van de wetenschappen in België 1815-2000, Brussel: Dexia, 2001, vol. 2, p. 217.
- ↑ Max, Poll, "Victor Willem", in: Annuaire ARB, jaargang 1983, p. 4.
- ↑ Max, Poll, "Victor Willem", in: Annuaire ARB, jaargang 1983, p. 5.
- ↑ Van Grembergen, G., "Victor Willem", in: Liber Memorialis, Universiteit van Gent, jaargang 1960, p. 105.
- ↑ Max, Poll, "Victor Willem", in: Annuaire ARB, jaargang 1983, p. 3.