View source for Bestor Nieuwsbrief/1 (juli 2014)

<div style="text-align:right;">[[Bestor Nieuwsbrief|<small><font color="2F4F4F">''| Naar overzicht</font></small>]]</div>
{| style="margin: auto; color: black; background-color: #DC143C;" width="85%"
|-
| style="width: 70%; background-color: #ccc;"|
[[file:logo Bestor.jpg|130px]]<br/><font color="2F4F4F">'''Belgian Science and Technology Online Resources'''</font>
| style="width: 30%; background-color: white;"|<font color="DC143C"> <big><big><big><big>'''Nieuwsbrief'''</big></big></big></big></font><br/><br/><font color="2F4F4F">'''Bekijk Bestor op www.bestor.be!'''</font>
|-
|colspan="2"|<div style="text-align:right;"><font color="white"> <big><big><big><big>'''juli 2014  </big></big></big></big></font></div>
|-
|style="background-color: white;"|<br/>Beste lezer,<br/><br/>Bestor gaat van start met een nieuwsbrief! Deze zal vier maal per jaar verschijnen en je informeren over de recente activiteiten van Bestor. Bestor is een online databank van notities, historische bronnen en illustraties over de Belgische wetenschappen gedurende de laatste drie eeuwen. Deze gegevens worden aangeboden op maat van een divers publiek: onderzoekers, journalisten, wetenschapscommunicatoren, scholen en het brede publiek.<br/> 
In deze eerste nieuwsbrief mogen wij de succesvolle afronding van twee digitale inventarisatieprojecten aankondigen. Het ene behandelt de wereld van de Nationale Plantentuin en zijn avontuurlijke medewerkers, de andere graaft diep in het boeiende milieu van de Musea voor Kunst en Geschiedenis en zijn archeologen.  Het Bestorteam zet nu de tanden in een nieuw inventarisatieproject: Dames doen niet aan wetenschap?!  Daarvoor doen we ook beroep op jouw hulp! In deze nieuwsbrief lees je ook meer over George Lemaître, de Belgische vader van de Big bang, die in de zomermaanden in de kijker wordt gezet.<br/><br/>Veel leesplezier!<br/><br/>
||__TOC__
|}
{| style="margin: auto; width:85%; border:2px solid #DC143C;"
| style="text-align:left; white-space:wrap;" |
<br/>
===<font color="DC143C"><big><big>Geschiedenis van de Nationale Plantentuin online beschikbaar</big></big></font>===
[[File: orchidee plaat illustration horticole.png|left|180px|De orchidee was een geliefkoosd onderwerp in de tuinbouwtijdschriften. Bron: ''L'Illustration Horticole'', 6 (1859).]]De Nationale Plantentuin van Meise wortelt diep in  de Belgische geschiedenis. Meer precies, in het jaar 1826, toen een aantal amateurplantkundigen en tuinbouwliefhebbers een botanische hortus oprichtte in wat nu hartje Brussel is. De plantentuin was doorheen zijn lange historie nu eens een site van geleerde studie, dan weer een lusthof voor de Brusselse elite, een forellenkweekcentrum en tijdens de Belgische Revolutie zelfs een slagveld! In de Jardin Botanique wedijverden de wetenschappelijke ambities van plantkundigen en de meer commercieel geïnspireerde aspiraties van tuinbouwers met elkaar. Ondertussen ging achter de schermen van de Plantentuin vanaf 1870 een energiek team aan de slag: botanici en tuinbouwkundigen, verzamelaars en avontuurlijke plantenjagers, veldonderzoekers en microscopisten, tekenaars en tuiniers, amateurplantkundigen en vrijwilligers. Zij collectioneerden, inventariseerden en onderzochten in opdracht van de staat en maakten de plantencollecties tot wat ze vandaag zijn. 

<br/>Vandaag hebben zij en hun tijdschriften, genootschappen etc. ook een plekje in de Bestor-databank gekregen. Hun notities kunnen vanaf nu vrij geraadpleegd worden op Bestor NL.  Bestor werkte voor dit project samen met Denis Diagre, huishistoricus van de Nationale Plantentuin.

<br/>
*Lees ons nieuw themaverhaal in de Bestor-verhalenbank: [[Stoere wetenschap: Belgische plantenjagers op missie (19de E)|Stoere wetenschap: Belgische plantenjagers op missie.]] In de verhalenbank vind je ook andere curieuze wetenschapsverhalen.
*Verdiep je in de [[Nationale plantentuin van België – Jardin botanique national de Belgique|geschiedenis van de Nationale Plantentuin]]. 
*Snuister door de [[:Category:Botanische tuinen|Galerij van personen betrokken bij de plantentuin]]. Sommige van de Plantentuinmedewerkers, zoals [[Durand, Hélène (1883-1934)|Hélène Durand]], verdienen een aparte vermelding:  als vrouwelijk wetenschapper werkte zij haar hele leven lang onbezoldigd en stierf ze in relatieve armoe. 

<div style="text-align:right;">[[#top|<font color="DC143C">Naar boven</font>]]</div>
----
<br/>

===<font color="DC143C"><big><big>Geschiedenis van de Musea voor Kunst en Geschiedenis online beschikbaar</big></big></font>===
[[file:Schayes.jpg|left|200px|Conservateur Antoine Schayes (1796-1874)]]In de zomer van 1835 werd het eerste museum  van België gesticht. Het werd “Musée d'armes anciennes, d'armures, d'objets d'art et de numismatique” genoemd en had als doel om de jonge natie te laten pronken met haar rijke erfgoed. Dankzij vele schenkingen en dotaties slaagde het museum er in om haar bestaande collecties flink uit te breiden. In 1889 verhuisden de collecties van de Hallepoort naar een nieuwe locatie in het Jubelpark. Na verschillende naamsveranderingen kreeg het museum ten slotte ook zijn naam zoals we die vandaag kennen: het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis!  
 
<br/>De geschiedenis van het  Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis  is bevolkt met uitzonderlijke figuren: archeologen en conservators die blijk gaven van een opmerkelijke wetenschappelijke geest, zoals  [http://www.bestor.be/wiki/index.php/Lo%C3%AB,_Alfred_baron_de_(1858-1947) Baron Alfred De Loë],  [http://www.bestor.be/wiki/index.php/Rahir,_Edmond_(1864-1936) Edmond Rahir] of [http://www.bestor.be/wiki/index.php/Capart,_Jean_Fran%C3%A7ois_D%C3%A9sir%C3%A9_(1877-1947) Jean Capart]. Zij zijn erin geslaagd om de Belgische archeologische en etnografische verzamelingen aan de top van de internationaal onderzoek te plaatsen. Deze en zovele andere medewerkers maakten het museum tot wat het vandaag is. Hun geschiedenis is vanaf nu te vinden op Bestor FR, in het [http://www.bestor.be/wiki/index.php/Category:Mus%C3%A9es_royaux_d%27Art_et_d%27Histoire portaal van de Musées royaux d'Art et d'Histoire]!

<br/>
*Verdiep je in de geschiedenis van het  [http://www.bestor.be/wiki/index.php/Mus%C3%A9es_royaux_d%27Art_et_d%27HistoireKoninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis]. 
*Snuister door de [http://www.bestor.be/wiki_nl/index.php/Category:Botanische_tuinen Galerij van personen betrokken bij het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis]. 

<br/>Eerder al rondde Bestor inventarisatieprojecten af over de [[:Category:Leden Akademie|Koninklijke Academiën]],  Belgische overheidslaboratoria zoals de [[Wetenschap tussen wuivend koren: het vijfentwintigjarig jubileum van de Rijkslandbouwlaboratoria (1896)|Rijksstations voor landbouw]], de [[Koninklijke Sterrenwacht van België-Observatoire royal de Belgique|Koninklijke Sterrenwacht]] ( ook op [http://www.bestor.be/wiki/index.php/Observatoire_royal_de_Belgique_%E2%80%93_Koninklijke_sterrenwacht_van_Belgi%C3%AB Bestor FR]),  het [[Koninklijk Meteorologisch Instituut-Institut royal météorologique de Belgique|Koninklijk Meteorologisch Instituut]] (ook op [http://www.bestor.be/wiki/index.php/Institut_royal_m%C3%A9t%C3%A9orologique_de_Belgique_-_Koninklijk_meteorologisch_instituut_van_Belgi%C3%AB Bestor FR]), [[Geschiedenis van de wetenschappen in België|Belgische wetenschapshistorici en hun oeuvre]] en onze nationale [[De Meesters van de wetenschap: Belgische Nobelprijswinnaars en de trots van de natie|Nobelprijswinnaars in de wetenschappen]]. Alle biografische en andere notities die in deze projecten tot stand kwamen zijn vrij raadpleegbaar op bestor.be.   

<div style="text-align:right;">[[#top|<font color="DC143C">Naar boven</font>]]</div>
----
<br/>
===<font color="DC143C"><big><big>Dames doen niet aan wetenschap?!</big></big></font>===
[[File: Yvonne Désirant en Jeanne Revis.png|250px|left|De assistenten Yvonne Désirant (links) en Jeanne Revis (rechts) in het laboratorium voor fysische scheikunde van de Gentse universiteit. 1929. Gent, Archief Universiteit Gent.]] Een laborant, een arts en een apotheker. Dit zijn de drie figuurtjes waarvan speelgoedfabrikant Lego in augustus een vrouwelijke versie op de markt zal brengen. Lego hoopt hiermee zijn vrouwonvriendelijk, stereotyperend imago af te schudden. 

<br/>Niet alleen in de blokkendoos van onze kinderen maar ook in de echte wereld van de Belgische wetenschappen blijken vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd. Bekende vrouwelijke wetenschappers zijn op één hand te tellen. 

<br/>Deze score kan dan wel teleurstellend lijken, echter, als tussenstand van een historische inhaalstrijd is zij nog niet zo slecht. Eeuwenlang waren er namelijk helemaal geen vrouwen in de wereld van de wetenschap toegelaten. Dames werden ongeschikt geacht om microscoop, proefbuis of astrolabium te hanteren. Maar in de laatste anderhalve eeuw sloegen vrouwelijke bollebozen bressen in die all male wereld van de beroepswetenschap en liepen zij heel wat achterstand in. 

<br/>Die vrouwelijke wetenschapspioniers zijn nog ondervertegenwoordigd in de klassieke wetenschapshistoriografische naslagwerken en -encyclopedieën. Daarom is Bestor sinds juni gestart met een speciaal inventarisatieproject rond de geschiedenis van vrouwelijke wetenschappers in België. Ken jij nog een Belgische wetenschapster die een plekje in de Bestor-databank verdient? Laat het ons weten op [mailto:bestor@rasab.be bestor@rasab.be]. 

<br/>
*Hier vind je alvast de [[:Category:Vrouwelijke wetenschappers|wetenschapsters die in Bestor vertegenwoordigd zijn]], en een lijst van de toekomstige biografische notities.

<div style="text-align:right;">[[#top|<font color="DC143C">Naar boven</font>]]</div>
----
<br/>
===<font color="DC143C"><big><big>Georges Lemaître, vader van de Big Bang</big></big></font>===
[[file:Georges lemaitre.png|200px|left|Lemaître met Albert Einstein. Bron: Kragh, Helge, [http://www.dbnl.org/tekst/hall014gesc02_01/hall014gesc02_01_0037.php "Georges Lemaître, een boegbeeld van de kosmologie"].]]
Op 25 juli wordt de vijfde ESA-cargosatelliet vanuit Kourou in Frans-Guyana richting het International Space Station gelanceerd. Na eerdere satellieten met namen als Einstein, Kepler en Jules Verne, gaat dit ruimtetoestel de lucht in onder de naam Georges Lemaître. 'Door ATV 5 te noemen naar Georges Lemaître eren we een Belgische onderzoeker van wereldklasse, die cruciaal is geweest voor onze kennis van de oorsprong van het heelal', aldus ESA-directeur-generaal Jean-Jacques Dordain. 

<br/>En wie mag deze Belg van wereldformaat wel wezen? Georges Lemaître lijkt bij het grote publiek eerder onbekend. Nochtans is hij de vader van de big bang theorie! Bovendien was hij de eerste die in 1927 de stelling poneerde dat ons heelal uitdijt. De weinige astronomen die Lemaîtres geschrift in 1927 lazen, waren niet onder de indruk. Einstein noemde het hele idee zelfs 'abominabel'! Het heelal was immers statisch, en geen wilde theorie die dat zou veranderen… Pas in 1930 kwam de ommekeer, nadat de Amerikaanse astronoom  Hubble de uitdijing van het heelal via waarnemingen bewees. 

<br/>Ter gelegenheid van de lancering van het ruimteprojectiel lieten de Katholieke Universiteit van Leuven en de Université Catholique de Louvain  op 7 mei laatstleden een gedenkplaat in de muur van het Premonstreitcollege verankeren. De Université Catholique de Louvain en Belspo plannen van 19 juni tot november bovendien een hele reeks van evenementen, waaronder tentoonstellingen en conferenties.  

<br/>
*In afwachting van de lancering en de feestelijkheden kom je op Bestor alvast meer te weten over wie die Belgische vader van de Big Bang nu precies was. Lees hier de  notitie over [[Lemaître, Georges Henri Joseph Édouard (1894-1966)|Georges Lemaître (1894-1966)]]

<div style="text-align:right;">[[#top|<font color="DC143C">Naar boven</font>]]</div>
----
<br/>

===<font color="DC143C"><big><big>Wat is Bestor?</big></big></font>===
Bestor wordt gecoördineerd door het '''[[Nationaal Comité voor Logica, geschiedenis en filosofie der wetenschappen]]''' in samenwerking met het [http://www.astrolabium.be '''Nationaal Centrum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen'''].
<br/>BESTOR wordt financieel ondersteund door de [http://www.belspo.be/belspo/home/port_nl.stm '''POD Federaal Wetenschapsbeleid'''].
<br/>
*Meer weten over Bestor? [[Bestor NL:About|<font color="DC143C">'''Lees verder'''</font>]]
<div style="text-align:right;">[[#top|<font color="DC143C">Naar boven</font>]]</div>
----
<br/>
===<font color="DC143C"><big><big>Jouw wetenschapshistorisch evenement op Bestor</big></big></font>===
Op de Bestor welkomstpagina verschijnen regelmatig nieuwsberichten over upcoming events in het domein van wetenschapsgeschiedenis. Wens jij jouw congres, studiedag of seminarie ook op Bestor, geef ons dan een seintje op [mailto:bestor@rasab.be bestor@rasab.be] met vermelding van het evenement en de link naar jouw website. In aanmerking komen enkel evenementen over wetenschapsgeschiedenis met een locatie in België.
|}