Difference between revisions of "Vlaams Natuur- en Geneeskundig Congres"

Historiek

De "Vlaamsche Natuur- en Geneeskundige Congressen" werden in mei 1897 opgericht door Julius MacLeod, samen met Edouard Bouqué, Camille De Bruyne, Jan De Windt, Herman Sabbe, Gustaaf Staes en Albert Van de Velde.
Het eerste congres vond plaats op zondag 26 september 1897 in het Botanische Laboratorium van de Universiteit van Gent. Tot aan de eerste Wereldoorlog werden de congressen jaarlijks ingericht.

Julius MacLeod. Bron: A.J.J. Van de Velde, Het Vlaamsch Natuur- en Geneeskundig Congres van zijn oorsprong in 1897 tot in 1944.

Bij de eerste vergadering bestonden er drie afdelingen: natuurkunde, scheikunde en natuurkundige aardrijkskunde; natuurlijke historie en biologie; en geneeskunde en fysiologie. Er namen ongeveer 70 leden deel. In 1913 was dat aantal al toegenomen tot 769. Het congres telde nu acht afdelingen: natuurkunde, scheikunde, wiskunde en technische wetenschap; farmacie; biologie; veeartsenij- en landbouwkunde; uitwendige geneeskunde; oog-, oor-, neus- en mondheelkunde; inwendige geneeskunde; hygiëne, bacteriologie en proefondervindelijke geneeskunde.
Al vóór de Eerste Wereldoorlog was beslist om het Congres te laten samenvallen met twee andere congres: the Rechtskundig Congres en het Philologische Congres. In 1920 werd het congres gecombineerd met het 3de Congres voor Moderne Kunst en het 2de Congres voor Verpleegkunde en Sociale Geneeskunde. In 1923 werd ook het 1e Congres voor Economische Wetenschappen gehouden. In 1935 werden niet minder dan 10 congressen gelijktijdig georganiseerd.

Organisatie

Voorblad van de Verhandelingen van het derde Vlaamsch Natuur- en Geneeskundig congres

De organisatie van de congressen blijkt aanvankelijk vrij informeel te zijn aangepakt. Met ingang van 1 januari 1907 werd de Vereniging "Het Vlaamsch Natuur- en Geneeskundig Congres" opgericht. Voorzitter was Camille De Bruyne en secretaris Caesar De Bruyker. De Vereniging publiceerde de Handelingen van het Congres.
Na de Eerste Wereldoorlog trad een wijziging op in het beleid. De Handelingen, waarin de mededelingen werden gepubliceerd, werden afgeschaft. In de plaats daarvan werden verschillende nieuwe tijdschriften opgericht. In 1919 ontstond het Natuurwetenschappelijk Tijdschrift onder leiding van R. Naveau. In hetzelfde jaar zag ook De Technische Gids het licht. Vanaf 1920 verscheen het Vlaamsch Geneeskundig Tijdschrift. In 1921 werd gestart met de uitgave van het Wis- en Natuurkundig Tijdschrift, in 1923 met het Pharmaceutisch Tijdschrift. Later werden hier nog aan toegevoegd het Tijdschrift voor Verpleegkunde, Vroedkunde en Sociale Geneeskunde (1926) en het Vlaamsch Diergeneeskundig Tijdschrift (1931).
In 1924 werd het Natuur- en Geneeskundig Vennootschap gesticht om aan het Vlaamsch Natuur- en Geneeskundig Congres een wettelijke vorm te geven, o.a. voor het financieel beheer, de administratie van de congressen en het beheer van het archief. Zij nam ook de uitgave op zich van de Vlaamse wetenschappelijke tijdschriften.^[1]
Na de oprichting van de Vereeniging voor wetenschap op 16 maart 1935, werd een nieuw maandelijks tijdschrift uitgegeven, Wetenschappelijke Tijdingen, dat voor centralisatie en continuïteit van de congressen moest zorgen.
De congressen evolueerden langzaamaan in de richting van politieke manifestaties van de Vlaamse Beweging. Dat was niet naar de zin van Julius MacLeod, die al in 1905 afstand nam van de organisatie. Na de Eerste Wereldoorlog zou de politieke betekenis van de congressen nog toenemen, vooral onder invloed van de politieke voorman Dr. Frans Daels.

Bibliografie

• A.J.J. Van de Velde, Het Vlaamsch Natuur- en Geneeskundig Congres van zijn oorsprong in 1897 tot in 1944. Historische Schets, Verhandelingen van de Koninklijke Vlaamsche Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schoone Kunsten van België. Klasse der Wetenschappen jaargang VI, n° 12.

Nota’s

1. ↑ Frateur Instituut voor huisdierkunde geraadpleegd op 02/07/2010 om 12u.