Henry, Louis (1834-1913)

EnglishNederlandsfrançais

Scheikundige en professor aan de UCL, geboren te Marche op 25 december 1834 en overleden te Leuven op 9 maart 1913.

Biografie

Louis Henry was de zoon van Marie-Antoinette Dagneux en Joseph Henry, een belastingsontvanger.
Hij deed zijn humaniora aan het Klein Seminarie van Bonne-Espérance en schreef zich in 1851 in aan de Universiteit van Leuven.
Op 6 april 1852 slaagde hij in het ingangsexamen en op 13 augustus 1863 werd hij kandidaat in de natuurwetenschappen. Op 25 augustus 1855 promoveerde hij tot doctor in de natuurwetenschappen. Om het gebrek aan praktica in de universitaire opleiding op te vangen, accepteerde De Koninck, Henry in zijn privé-laboratorium te Luik. Nadien vertrok Henry op stage naar het laboratorium van Liebig te Giessen in Duitsland. Dit werd mogelijk gemaakt door Jean-Servais Stas, die hem introduceerde bij professor Heinrich Will.
Tijdens dit verblijf kon hij zich vertrouwd maken met de verschillende praktische aspecten van de scheikunde, maar ook met de zwakke plekken in het Belgisch wetenschappelijk onderwijs.
Na drie semesters keerde hij terug naar Leuven.
In oktober 1858 werd Louis Henry opgenomen in de Faculteit Wetenschappen aan de UCL. Hij werd hier belast met de cursussen mineralogie en geologie.
Hij bezocht verschillende universiteiten in Nederland en Parijs.
Bij het overlijden van Martin Martens, werd aan Henry de leerstoel algemene scheikunde toegewezen.
Henry ijverde voor de revisie van de testen voor het behalen van een doctoraat. Hij wilde het schrijven van een dissertatie verplichten en praktische oefeningen organiseren. Om dit te realiseren richtte hij aan de UCL een commissie op. In de jaren 1860 creeërde Henry een eerste laboratorium. In de context van de wet van 1876, wilde hij nog meer laboratoria oprichten en extra personeel aanwerven, maar hij moest tot in 1893 op de nodigde financiële middelen wachten. Op 9 mei 1909 werd in het Arenberg Instituut het eerste laboratoriumcomplex ingehuld.
Hij moedigde ook studenten aan om te specialiseren. Op iniatief van Henry, werd er op 1 maart 1871, zes doctoraten in de natuurwetenschappen opgericht: natuurkunde, wiskunde, scheikunde, geologie en mineralogie, plantkunde, dierkunde en vanaf 1900 geografie.
Hij werd op 15 december 1865 benoemd tot corresponderend lid van de Académie royale des Sciences et Belles-Lettres de Bruxelles en effectief lid op 15 december 1886.
In 1873 stuurde hij een serie van organische producten, gesynthetiseerd in zijn laboratorium naar de Wereldtentoonstelling te Wenen. Hiermee won hij een gouden medaille.
In 1899 won hij de Tienjaarlijkse prijs voor scheikunde en natuurkunde, deze prijs werd voor de eerste maal door de Belgische overheid uitgereikt.
Hij was lid van het Institut de France en van de Academies van Denemarken, Portugal en Roemenië.
In mei 1900 ontving hij een standbeeld en een medaille met zijn beeltenis op, beiden waren vervaardigd door de beeldhouwer Franz Vereylen.
In 1909 in het kader van de festiviteiten voor het 75-jarige bestaan van de UCL, werd er een ceremonie gehouden voor het 50-jarige professoraat van Henry.
Hij ontving het Grootkruis in de Orde van Sint-Sylvester en werd Grootofficier in de Leopoldsorde en in de Roemeense Kroonorde en eveneens Commandeur in het Erelegioen.
Hij was al enkele jaren verlamd. Hij overleed op 9 maart 1913.

Werken

Louis Henry stuurde op 5 april 1857 zijn eerste publicatie naar de Académie Royale de Belgique. Het was getiteld Considérations sur quelques classes de composés organiques et sur les radicaux en général.
In de eerste twee delen, ontdekte hij de verbanden tussen organische zuren, waardoor het mogelijk werd om deze op te delen in drie groepen: de aromaten, de vetzuren en de oliezuren. Hij concludeerde dat mierenzuur de top is van een uitgebreid systeem, waarvan het de primaire generator is, want het heeft de kenmerken van de drie reeksen en is dominant.
Het derde deel van de publicatie onderzocht de bestaande relaties tussen koolwaterstoffen met een verschillende verzadigingsgraad, waarbij hij een tabel opstelde bestaande uit gekende en niet gekende koolwaterstoffen.
Hij wijdde het vierde deel van dit werk aan de théorie de l’emboîtement des radicaux organiques.
Het classificeren en het structureren van organische verbindingen bleef gedurende Henry's hele carrière zijn favoriete onderwerp. De publicatie kreeg echter een ongunstige evaluatie bij de commissarissen die waren belast met de rapportering aan de Academie.
Op 5 maart 1859 richtte hij een tweede publicatie aan de Academie, waarin hij de resultaten beschreef van de analyse en de eigenschappen van een tiental zouten berberines. Goedgekeurd door de commissarissen verscheen het in het tijdschrift van de Academie.
In 1867 verscheen een traktaat over de scheikunde getiteld: Précis de Chimie Générale élémentaire. Het bestond uit drie delen, waarvan het laatste deel gewijd was aan de organische scheikunde en gebaseerd op de structuurtheorie.
Voor Henry was de organische scheikunde koolstofchemie. Zijn doel was de ontdekking van de opbouw van organische lichamen, maar ook de studie van de eigenschappen die hieruit ontstaan en hun onderlinge relatie. Hij classificeerde de materialen in twee grote groepen gebaseerd op de fundamentele verschillen in hun structuur: vetzuren en aromatische verbindingen.
In 1870 publiceerde hij in de Annales de chimie et de physique te Parijs een artikel over de isomerie van glycerol verbindingen.
Over een periode van 50 jaar schreef hij een groot aantal publicaties (ongeveer 400).
Deze verschenen in Belgische, Franse, Duitse en Nederlandse tijdschrijften; één werd zelfs vertaald in het Engels.
In 1872 slaagde Henry erin om dipropargyl, een isomeer van benzeen te synthetiseren; dit was een bevestiging van de theorieën uit deze periode.
Louis Henry droeg bij aan het verrijken van het onderzoek naar de vele koolstofverbindingen, die werden verkregen via synthese. Hij creëerde koolwaterstoffen, alcoholen, halogeenderivaten, nitrieten en nitraten, behorend tot de alifatische verbindingen.
Hij deed geen synthese van chemische elementen, voor de synthese zelf, maar eerder om onbekende stoffen te creeëren en om vervangingselementen te produceren, waarvan hij de natuurkundige en chemische eigenschappen bestudeerde.
Hij bevrijdde zijn observaties van wetten en regels en verving dit met het concept van functionele solidariteit: « Les molécules carbonées comme d'ailleurs les molécules composées en général, mais d'une manière plus apparente, sont de véritables organismes. Les diverses parties sont solidaires les unes des autres au point de vue fonctionnement. Cette relation d'influence constitue un des problèmes les plus importants de la chimie intramoléculaire». Hij maakte voor het bestuderen van de solidariteit gebruik van twee experimentele criteria
: de volatiliteit en de reactiviteit.

Publicaties

• Considérations sur quelques classes de composés organiques et sur les radicaux en général, 1857.
• Considérations sur quelques classes de composés organiques et sur les radicaux organiques en général, Brussel : Hayez, 1859.
• "L’organisation Générale des études et des examens en sciences à l'Université catholique de Louvain ; Rapport présenté à la Faculté des Sciences", in Revue catholique, nouvelle série, vol. 4, 1870, p. 489-492.
• Recherches sur les dérivés éthers des alcools et des acides polyatomiques, in
• Quelques souvenirs personnels de mes relations avec Berthelot, Brussel: Hayez, 1907.
  

Bibliografie

• BRUYLANTS, Albert, "Henry, (Louis)", in Biographie Nationale, vol. 41, Brussel : Établissements Émile Bruylant, 1979, kol. 415-427.
• BRUYLANTS, Albert, "Louis Henry 1834-1913", in Florilège des sciences en Belgique pendant le 19^e et le début du 20^e, Brussel : Académie royale de Belgique Classe des sciences, 1968, p. 351-374.
• DELACRE, Maurice, "Notice sur Louis Henry, membre de l’Académie", in Annuaire de l’Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique, 1914, p. 311-410.
• "Dossiers Henry", in Archives du Laboratoire de chimie générale et organique, te Louvain-la-Neuve.
• Souvenir de la célébration du cinquantenaire professoral de M. Louis Henry, Leuven: éd. Uystpruyst, 1909.
• BRUYLANTS, A., Coup d'oeil sur la chimie à Louvain au XIXe siècle , in Scrinium Lovaniense, Gembloux: Duculot, 1961, p. 500-513
• BRUYLANTS ,P. Bruylants, "Notice sur la vie et les travaux du professeur Paul Henry", in Annuaire de l'Université catholique de Louvain, 1915-1919, p. 426-435.
• BRUYLANTS, A., "Le concept de solidarité fonctionnelle (L. Henry, 1880) et ses apports actuels à la chimie et à la biologie", in Bulletin de l'Académie royale de Belgique, Classe des Sciences, 5de reeks, vol. 62, 1976, p. 866-882.
• BRUYLANTS, A., Un quimico organico del siglo XIX : Louis Henry (1834-1913) et i El concepto de solidaridad funcional intermolecular, desde el punto de vista de la quimica organica fysica, Secretariado de publicaciones - Universidad de Valladolid, Ed. Colegio Universitario de Alava (Vitoria), 1977.