Gramme, Zénobe - Fontein in Jehay
Fontein met medaillon van Zénobe Gramme (1826-1901) in Jehay-Bodegnée, ingehuldigd in 1907. Kunstenaar onbekend.
Zie ook:
- Gramme, Zénobe - Standbeeld in Parijs
- Gramme, Zénobe - Grafmonument in Parijs
- Gramme, Zénobe - Standbeeld in Luik
- Gramme, Zénobe - Buste in Atheneum Luik
- Gramme, Zénobe - Buste in Stadhuis Luik
- Gramme, Zénobe - Monument in Hoei
Voorstelling
In de kalkstenen fontein wordt de centrale plek ingenomen door een bronzen medaillon, omkranst met gestileerde lauwertakken. Het protret is dat van de uitvinder Zénobe Gramme voor. Deze Luikenaar, een autodidactisch ingenieur met een bijzondere belangstelling voor elektromagnetische apparaten, werd wereldbefaamd door zijn uitvinding van de Gramme-dynamo. Een tweede verbeterd prototype van deze dynamo maakte furore in het Maison de la Métallurgie et de l'Industrie in Luik en was via Grammes bloeiende bedrijf al gauw overal verkrijgbaar.
Jehay stond (en staat nog steeds) bekend voor zijn water met helende eigenschappen. Voor de inwoners was een fontein een logische keuze als huldeteken voor hun beroemde dorpsgenoot. De fontein wordt tot op vandaag bediend door een bron.
Het opschrift op het monument luidt:
- Zénobe Gramme
- Inventeur de la dynamo
- industrielle
- Né à Jehay-Bodegnée
- Le 4 avril 1826
Op de achterzijde van het monument vindt men de tekst:
- Ce monument élevé
- par les habitants de la commune de Jeah-Boegnée
- à la mémoire de leur illustre concitoyen
- avec le généreux concours
- du Comité de la manifestation Gramme-Liège 1905
- et de la famille des comtes van den Steen de Jehay
- a été inauguré le 4 août 1907
Historiek
De inhuldiging van het monument gebeurde in 1907. De inwoners van Jehay brachten daarmee als een van de eerste in België hulde aan Gramme, twee jaar na de onthulling van het imposante monument in Luik.
Locatie
Het monument bevindt zich in de rue Petit Rivage in Jehay (Luik), waar Gramme geboren werd.
Bibliografie
- Halleux, Robert, "De ontwikkeling der ideeën", in: Robert Halleux, Geert Vanpaemel, Jan Vandersmissen en Andrée Despy-Meyer (red.), Geschiedenis van de wetenschappen in België 1815-2000, Brussel: Dexia/La Renaissance du livre, 2001, vol. 1, 32 en 36.
- "Fontaine Zénobe Gramme", op de website van het Musée de l'eau et de la fontaine, geraadpleegd op 18/01/2016.
- Meer afbeeldingen zijn te vinden op de beeldbank van het Instituut voor Kunstpatrimonium BALaT KIK- IRPA, geraadpleegd op 18/01/2016.
