Société royale belge d'anthropologie et de préhistoire
| 1931 - | Société Royale Belge d'Anthropologie et de Préhistoire |
| 1882-1931 | Société d'Anthropologie de Bruxelles |
Contents
Historiek
Een eerste poging in 1872 voor de oprichting van een antropologische vereniging in Brussel mislukte bij gebrek aan belangstelling voor antropologisch onderzoek. Een tweede poging tien jaar later slaagde wel. Na de eerste vergadering op 27 maart 1882 telde la Société al zo’n 110 leden. [1] De oprichting vond plaats op een moment dat antropologische studies aan een voorzichtige opmars binnen het universitaire curriculum begonnen. Niettemin was hun positie binnen het wetenschappelijk landschap nog steeds marginaal. Léon Vanderkindere wees in de oprichtingsvergadering expliciet op de achterstand van de Belgische antropologische wetenschap ten opzichte van de buurlanden – met uitzondering van het onderzoek rond de prehistorie – en de rol die het nieuw Belgisch antropologisch genootschap hierin kon spelen. [2].
In 1931 verleende de vorst de Société een koninklijke titel. Bij die gelegenheid werd de naam van de vereniging officieel Société royale belge d’Anthropologie et de Préhistoire. De motivatie hiervoor was dat de oude benaming het foutieve idee uitdroeg dat het genootschap slechts een lokale actieradius had en zich uitsluitend met antropologie bezighield. [3].
Vandaag staat de Société, aldus haar website, open voor "zowel professionele als niet-professionele onderzoekers, belgen en buitenlanders, specialisten in prehistorische archeologie, fysische antropologie, genetische antropologie of menselijke paleontologie."
Organisatie
Zoals bepaald in de statuten van 1882 was het doel van de Société d'Anthropologie de Bruxelles « de studie van de algemene antropologie en meerbepaald de studie van de bevolking van België ». De vereniging telde effectieve leden, ereleden (« Belgische of buitenlandse vooraanstaande wetenschappers die grote diensten bewezen hadden aan de wetenschap») en corresponderende leden (benaming voor mensen die in een andere regio of in het buitenland woonden). Nieuwe leden werden op voordracht van de Raad van Bestuur per geheime stemming toegelaten door de Algemene Vergadering. De Raad van Bestuur bestond uit een voorzitter, twee vicevoorzitters, een secretaris, een adjunct-secretaris, een penningmeester en een conservator van de collecties. Een comité van tien leden aan de Raad van Bestuur toegevoegd om samen over de belangen van de vereniging te waken. Elk jaar, in de zitting van maart, hernieuwde de vereniging haar Raad van Bestuur. De uittredende leden waren herkiesbaar ». Het lidmaatschap van de effectieve leden bedroeg 10 frank per jaar. De Société hield haar vergadering op de laatste maandag van elke maand.
Stichtende leden
De eerste Raad van Bestuur was als volgt samengesteld:
- Voorzitter: Léon Vanderkindere
- Vicevoorzitters : Paul Héger en E. Janssens
- Secretaris : Victor Jacques (professeur de pharmacologie à l’ULB)
- Adjunct-secretaris : Emile Houzé
- Penningmeester: Eugène van Overloop.
Onder de effectieve leden bevonden zich de conservator van het museum van Namen Alfred Bequet, de directeur van de Brusselse Jardin botanique François Crépin, de directeur van het Natuurhistorisch museum Édouard Dupont en de voorzitter van de Société archéologique de Charleroi Désiré-Alexandre Van Bastelaer. Onder de ereleden bevond zich de Franse historicus van de prehistorie Gabriel de Mortillet.
Bekende namen onder de latere leden waren onder meer Alfred de Loë, Jules Vannérus en Edmond Rahir.
Publicaties
De vereniging gaf vanaf haar oprichtingsjaar een tijdschrift uit:
- Aanvankelijk heette het: Bulletin de la Société d’Anthropologie de Bruxelles.
- KBR : 161R et B 20/76.
- In 1932 opgevolgd door: Bulletin de la Société Royale Belge d’Anthropologie et de Préhistoire
- In 1989 opgevolgd door: Anthropologie et Préhistoire .
- KBR: BD 20.533.
- Sinds 2001 bekend onder de naam: Anthropologica et Praehistorica
- KBR: BD 20.533.
De inhoudstafels van alle jaargangen kunnen worden geraadpleegd op de website van de vereniging. Sommige volumes zijn er online beschikbaar.
Een aantal jaargangen zijn op archive.org online te raadplegen: volumes 7, 18-22 en 22-23.
Bibliografie
- Couttenier, Maarten, Congo tentoongesteld : een geschiedenis van de Belgische antropologie en het museum van Tervuren (1882-1925), Leuven, 2005, 23 en verder.
Externe link
Website van de Société Royale Belge d'Anthropologie et de Préhistoire.
