Institut de Physique - Universiteit Luik
Onderzoeks- en onderwijsinstelling voor fysica aan de Universiteit van Luik, gecreëerd in 1892-93. Maakt deel uit van de Instituts Trasenster.
Oprichting
In de jaren 1860-1870 vonden experiment en practica ingang aan de wetenschapsfaculteiten van de Belgische universiteiten. Lichtend voorbeeld was Duitsland, waar het experimentalistisch model, weg van ex cathedra onderwijs, al eerder was doorgebroken. Belgische hoogleraren richtten op eigen initiatief laboratoria voor onderwijs en onderzoek in. Meestal kregen ze hiervoor echter slechts bescheiden, slecht uitgeruste achterlokalen of benepen ruimten ter beschikking, of ontvingen ze studenten noodgedwongen in hun huislaboratorium. In het laatste kwart van de negentiende eeuw werd het ook de beleidsmakers duidelijk dat deze schamele wetenschapsinfrastructuur niet meer voldeed. Onder stimulans van eerste minister Walthère Frère-Orban kwam de overheid in 1879 over de brug met een broodnodige injectie voor haar beide rijksuniversiteiten Gent en Luik. De Universiteit van Luik ving een flink deel van de koek: bijna 3 miljoen van de in totaal 4,5 miljoen frank subsidies. Dit was deels te danken aan de tussenkomst van de liberaalgezinde rector Louis Trasenster. Daarmee brak de bouwperiode van imposante wetenschapspaleizen aan. Deze bevestigden en ondersteunden het toegenomen prestige van de natuurwetenschappelijke disciplines in het laatste kwart van de eeuw.
Op aanmoediging van Walthère Spring koos het Luikse universiteitsbestuur voor een ambitieus infrastructuurplan met, naar Duits voorbeeld, aparte gebouwen voor de verschillende afdelingen van de universiteit. Een geschikte site vinden was echter geen sinecure. Aanvankelijk was het de bedoeling om alle te bouwen instituten in de Botanische Tuin onder te brengen. Buurtbewoners, die vreesden voor giftige dampen van de laboratoria, staken daar echter een stokje voor. Hierna kwamen allerlei andere opties op tafel. Ten slotte werd gekozen voor een verspreiding op drie sites: het terrein van het Hospice des Incurables, de Botanische tuin en de site rond de place de l'Université, het oude brandpunt van universitaire activiteit.
Uitzicht en inrichting
Het was op dit laatste site dat het Institut de Physique het licht zag. Het oude pand tussen het Instituut voor Algemene Scheikunde aan de quai de l'Université en het sobere Institut de Mécanique appliquée et de physique industrielle moest hiervoor dienen. Een grondige renovatie en heropbouw gingen van start rond 1892, kort na de afronding van de bouw- en renovatiewerken aan het Institut de Chimie.
