Difference between revisions of "Cartuyvels, Jules (1843-1919)"

Latest revision as of 10:55, 26 November 2024

Voluit: Jules Antonin Cartuyvels.

Agronoom, hoogleraar en ambtenaar aan het ministerie voor Landbouw. Geboren op 9 mei 1843 in Luik en gestorven op 8 maart 1919 in Brussel.

Biografie

Cartuyvels werd geboren in Luik, in het gezin van de onderzoeksrechter Maurice Hyacinth Cartuyvels^[1] en moeder Rosalie Charlotte Lochtmans. Hij behaalde in 1867 zijn diploma van mijnbouwingenieur aan de Ecole des Mines van de Universiteit van Luik. Hierna vervolledigde hij zijn studies aan de universiteit van Bonn in Duitsland. Van 1869 tot 1892 was Cartuyvels beheerder van het domein Bernissem, bij Sint-Truiden, waar ook een suikerfabriek gevestigd was. Tegelijk stichtte hij een laboratorium voor suikeranalyse in Tienen. In de jaren 1870 was hij een propagandist voor de oprichting van een Landbouwinstituut van Leuven, als katholieke tegenhanger voor het vanouds liberaalgezinde Rijkslandbouwinstituut van Gembloux. In 1878 werd hij, samen met Alphonse Proost als docent van het nieuwe landbouwinstituut aangesteld. In 1890 werd Cartuyvels samen met zijn collega Alphonse Proost naar het Rijkslandbouwinstituut van Gembloux overgebracht. Zijn benoeming als docent was mede door politieke motieven ingegeven: het katholieke ministerie wenste het liberale overwicht in het professorenkorps te doorbreken door een uitbreiding ervan met katholiekgezinde krachten.^[2] Naast zijn docentschap bouwde Cartuyvels vanaf 1886, overigens net als Alphonse Proost een carrière als ambtenaar aan het pas opgerichte ministerie van Landbouw uit.^[3] Hij bracht het er rond de eeuwwisseling tot de functie van inspecteur-generaal.

Cartuyvels was ondertussen sinds 1883 gehuwd met de dertien jaar jongere Marie Anne Lefebvre. Lefebvre was afkomstig uit een gegoede Leuvense familie. Haar vader was de Leuvense geneeskundehoogleraar Ferdinand Lefebvre. Haar oom Théodule Cousot was eveneens doctor in de geneeskunde en zetelde rond de tijd van haar huwelijk als voorzitter van de Koninklijke Academie voor Kunsten en Wetenschappen. Tot de kennissen van het jonge gezin behoorde François De Walque en Louis Cousin, Leuvens hoogleraar burgerlijke bouwkunde, die beiden als getuige op het huwelijk hadden opgetreden,.^[4] Na het vroege overlijden van zijn vrouw hertrouwde Cartuyvels met Marie Thérèse Hortense van der Linden.

Cartuyvels nam deel aan de uitbouw van zowel de Société royale centrale d'agriculture de Belgique, als de Société scientifique de Bruxelles.

Publicaties

Cartuyvels was samen met de Luxemburgse scheikundige Karl Stammer de auteur van het handboek Traité complet théorique et pratique de la fabrication de la bière et du malt (Brussel, 1879) waarvoor hij enige bekendheid verwierf.

Bibliografie

• Luik, Burgerlijke Stand, Geboorten, Huwelijken, Overlijdens 1843, akte 968, gedigitaliseerd op Zoekakten.nl, geraadpleegd op 07/02/2017 (met dank aan H. Bovens).
• Leuven, Burgerlijke Stand, Huwelijksakte, 1883 nr.68, gedigitaliseerd op Familysearch.org, geraadpleegd op 07/02/2017 (met dank aan H. Bovens).
• Woestenborghs, B., Hermans, R. en Segers, Y., In het spoor van Demeter. Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen K.U.Leuven, 1878-2003, Leuven, 2005, 28.
• Van Molle, L., Katholieken en Landbouw. Landbouwpolitiek in België 1884-1914, Leuven, 1989, 118 en 196.

Noten

1. ↑ Vader Cartuyvels werd nadien voorzitter van het Hof van Beroep van Luik. In de periode na de Belgische omwenteling had hij gezeteld in het Nationaal Congres. Voor zijn verdiensten kreeg hij ergens tussen 1843 en 1883 de eretitel van Commandeur in de Orde van Leopold.
2. ↑ Van Molle, L., Katholieken en Landbouw. Landbouwpolitiek in België 1884-1914, Leuven, 1989, 118 en 196.
3. ↑ De katholieken hadden in 1884 de absolute meerderheid in het parlement verworven en hadden in datzelfde jaar een ministerie voor landbouw opgericht. Ambtenaren werden zoveel mogelijk uit katholieke rangen gerekruteerd.
4. ↑ "Cousin, Louis ", op: Odisdatabank, geraadpleegd op 07/02/2017 en "Cousin Louis Joseph", op: Belgische Koloniale biografie.