Portaal: De Groote Oorlog - na 1918

EnglishNederlandsfrançais

Oorlog	Vrede
	Voorbereiding • Heropbouw • Vooruitblik • Reflectie Op elf november 1918 herademt de Belgische bevolking. De heropbouw van het zwaar gehavende land kan beginnen. Wetenschappers blijken meer dan ooit onmisbaar. Een optimistisch elan spreidt zich over de samenleving uit. En wetenschap deelt in dat opborrelend vooruitgangsgeloof.

Voorbereiding

Voorbereiding

Al tijdens de oorlog bereiden wetenschappers, op vraag van de overheid, de wederopbouw voor. Cruciaal vraagstuk hierbij is hoe men na de oorlog een eventuele boycot van de Duitse industrie kan opvangen met binnenlandse productie.

De regering in ballingschap ordonneert diverse onderzoeksopdrachten, waaronder de oprichting van een laboratorium in Le Havre.

Onder meer de Luikse oudstudentenvereninging van ingenieurs en wetenschappers van het Solvay instituut bestuderen in illegale werkgroepen het Duitse wetenschapswonder.

Heropbouw

Heropbouw

Na de oorlog begint wetenschap aan een onstuitbare 'marche de gloire'. Niet alleen doen beleidsmakers beroep op wetenschap voor de heropbouw van het land. Maar ook omgekeerd staat de uitbouw van de wetenschappelijke infrastructuur verrassend hoog in de agenda van het herstelplan.

Voor botanicus Jean Massart bood het herstel van het IJzerlandschap gouden kansen voor wetenschap.

Het grote aandacht voor de noodlijdende wetenschappelijke infrastructuur wordt duidelijk in de oprichting van de Universitaire Stichting en de Belgian American Educational Foundation in 1920.

Zakenman Emile Francqui is een trekkersfiguur in de fondsenwerving voor de Belgische academische wetenschapsinfrastructuur.

Vooruitblik

Vooruitblik

De naoorlogse samenleving blikt vooruit naar een betere, modernere toekomst, met nieuwe exploratie- en exploitatiemogelijkheden. Van die toekomst van welvaart en voorspoed is wetenschap de sleutel.

Na de oorlog wordt wetenschap beschouwd als basis voor de uitbouw van een moderne, welvarende maatschappij.

Het vertrouwen in zuivere wetenschap als welvaartbrenger kristalleert in 1928 in de oprichting van het NFWO.

Ook de regering kiest voor efficiënte beleid gestoeld op wetenschap. Onder andere het ISO, het NIDO en tal van rijkslandbouwstations zien het licht.

De in beslag genomen Duitse kolonies doen nieuwe mogelijkheden voor wetenschappelijke exploratie en economische exploitatie aan de horizon gloren.

Reflectie

Reflectie

Het voorbije oorlogsgeweld roept ook op tot reflectie. Vrouwen reflecteren over hun rol in de maatschappij. En dit brengt ook voor het wetenschapsbedrijf veranderingen met zich mee. Ook Belgische wetenschappers stellen het oude in vraag. De sterke internationale banden die wetenschap kenmerkten, lijken door de oorlog verbroken. Voorgoed?

In de Belgische wetenschapswereld maakt bewondering plaats voor anti-Duitse gevoelens. Al maakt dat de praktijk soms erg complex. TE VERSCHIJNEN

Ook de vijand binnenin, de activistische hoogleraren van de Vlaamsche Hoogeschool worden op het schavot gebracht.

Heel wat vrouwen staan klaar om een actieve rol in het wetenschapsbedrijf op te nemen. Je vindt hun namen onder De eerste professionals en Vrouw/wetenschapper 2.0.